Yuxu gəlməməsi üçün nə etməli?

Bəzən gecə yuxulu olmamaq və ya müəyyən bir işi tamamlamaq üçün ayıq qalmaq lazım gəlir. Uzun saatlar dərs oxuyan tələbələr, gecə növbəsində işləyənlər və ya səfərdə olanlar üçün yuxunun qarşısını almaq vacib ola bilər.

Qlobal.net yuxu gəlməməsi üçün effektiv üsulları və enerjili qalmağın yollarını izah edir.

1. Parlaq İşıqdan İstifadə Edin

İşıq bədənin bioloji saatına təsir edərək, yuxululuğun qarşısını alır.

• Gecə işləyirsinizsə, otaqda parlaq ağ işıqdan istifadə edin.
• Gün işığına bənzər işıq mənbələri seçin (LED lampalar və ya gün işığı effektli işıqlar).
• Kompüter və telefon ekranının parlaqlığını artırın.

2. Aktiv Hərəkət Edin

Hərəkət və fiziki aktivlik qan dövranını sürətləndirərək yuxunun qarşısını alır.

• Hər 30-45 dəqiqədən bir ayağa qalxıb gəzin.
• Yüngül fiziki məşqlər edin (məsələn, dərin nəfəs alma, gərilmə, çömbəlmə).
• Əgər mümkün olsa, 5-10 dəqiqəlik açıq havada gəzin.

3. Sərin Mühit Yaradın

İsti və rahat bir mühit yuxunu sürətləndirir, buna görə də sərin temperatur sizi oyaq saxlaya bilər.

• Otaq temperaturunu 18-22°C arasında saxlayın.
• Yüngül geyimlər geyinin.
• Üzünüzə və ya qollarınıza soyuq su çiləyin.

4. Kofein və Enerji Verici İçkilər İstifadə Edin

Kofein sinir sistemini stimullaşdıraraq yorğunluğu azaldır və diqqəti artırır.

• Qəhvə, yaşıl çay, mate çayı və ya enerji içkiləri içə bilərsiniz.
• Amma gec saatlarda çox kofein qəbul etməyin, çünki bu, bədənin normal yuxu ritmini poza bilər.
• Kofeini ehtiyatla istifadə edin – həddindən artıq qəbulu əsəbilik və ürək döyüntüsünü artıra bilər.

5. Düzgün Qidalanın

Ağır və karbohidratlı yeməklər yuxululuğa səbəb olur, lakin yüngül, proteinlə zəngin qidalar enerji səviyyənizi qoruyur.

• Qoz, badam, qatıq, pendir və yumurta kimi protein mənbələri yeyin.
• Şəkərli qidalardan qaçın, çünki qısa müddətlik enerji versə də, sonra yorğunluq hissi yaradır.
• Bol su için – susuzluq yorğunluğu artırır.

6. Zehni Aktiv Saxlayın

Zehni məşğul etmək və maraqlı işlərlə məşğul olmaq oyaq qalmağa kömək edir.

• Sıxıcı işlərdən çəkinin və maraqlı tapşırıqlar yerinə yetirin.
• Beyin məşqləri edin – sudoku, şahmat və ya məntiq oyunları oynayın.
• Dərs oxuyursunuzsa, mövzu dəyişmək və ya interaktiv öyrənmə metodlarından istifadə etmək faydalı ola bilər.

7. Musiqidən və Səslərdən İstifadə Edin

Düzgün musiqi seçimi yuxululuğu azalda bilər.

• Ritmik və enerjili musiqilər dinləyin.
• Əgər konsentrasiya tələb edən bir iş görürsünüzsə, instrumental musiqilər və ya təbiət səsləri seçə bilərsiniz.
• Sakit və yuxu gətirən melodiyalardan qaçının.

8. Dərin Nəfəs və Soyuq Duş Alın

Oyanıq qalmaq üçün bədəni və beyni stimullaşdıran üsullardan istifadə edin.

• Soyuq su ilə üzünüzü yuyun və ya soyuq duş qəbul edin.
• Dərin nəfəs texnikalarından istifadə edin – burundan dərin nəfəs alıb ağızdan buraxmaq beynə daha çox oksigen göndərir.

9. Qısa Mola Verin, Amma Yatmayın

Uzun müddət eyni işlə məşğul olmaq beyni yorur, buna görə də qısa fasilələr vermək enerjinizi artırır.

• Hər saatda 5-10 dəqiqəlik fasilə verin.
• Yüngül fiziki hərəkətlər edin və ya pəncərəni açıb təmiz hava qəbul edin.
• Amma yatmağa çalışmayın – 20 dəqiqədən uzun qısa yuxu sizi daha yorğun edə bilər.

10. Gözlərinizə və Duruşunuza Diqqət Edin

Ekrana uzun müddət baxmaq yorğunluğu artırır, ona görə də gözlərinizi qorumaq lazımdır.

• Hər 20 dəqiqədən bir baxışınızı ekranlardan uzaqlaşdırıb uzaqdakı bir nöqtəyə yönəldin.
• Dik oturmağa diqqət edin – pis duruş yuxululuğu artırır.
• Lazım olduqda, göz damcısı istifadə edərək gözlərinizi nəmləndirin.

Gecə ayıq qalmaq üçün düzgün işıqlandırma, fiziki aktivlik, sərin mühit və balanslı qidalanma çox vacibdir. Kofein və enerji içkiləri müvəqqəti kömək etsə də, onlardan ehtiyatla istifadə etmək lazımdır. Zehni aktiv saxlamaq, musiqidən faydalanmaq və qısa fasilələr vermək isə diqqətinizi qorumağa kömək edəcəkdir.

Fidan
Qlobal.net