Təbiətin bir hissəsi olan yağış suyu uzun illər boyunca bir çox bölgədə içməli su mənbəyi kimi istifadə olunub.
Qlobal.net bildirir ki, müasir dövrdə artan sənaye çirkliliyi, havadakı toksik maddələr və ətraf mühit faktorları bu suyun təhlükəsizliyinə dair ciddi suallar doğurur. Bəs yağış suyu içmək ziyanlıdırmı? Gəlin elmi araşdırmalar və faktlar əsasında bu sualı cavablandıraq.
Yağış suyu atmosferdəki su buxarının soyuyaraq kondensasiya olması nəticəsində formalaşır. İlk baxışda bu su təmiz görünsə də, yerə düşənə qədər keçdiyi yol boyunca müxtəlif maddələrlə qarışa bilər. Bu maddələr arasında:
Toz və torpaq hissəcikləri
Bakteriya və viruslar
Kimyəvi çirkləndiricilər (azot oksidləri, kükürd dioksid və s.)
Ağır metallar (qurğuşun, civə və s.)
Asfalt və tikinti materiallarından gələn toksik parçalar (əgər damlardan axırsa)
Sənaye və nəqliyyat vasitələri nəticəsində atmosferə yayılan qazlar (SO₂, NOₓ) yağış suyunun pH səviyyəsini aşağı salır. Belə su turşulu olur və orqanizmə qəbul edildikdə daxili orqanlara zərər verə bilər.
Araşdırmalar göstərir ki, təmizlənməmiş yağış suyu E. coli, Salmonella və digər bakteriyaları daşıya bilər. Bu da ishal, qızdırma və digər bağırsaq infeksiyalarına səbəb ola bilər.
Şəhər ərazilərində yağan yağış suyu çox vaxt qurğuşun, arsen, nikel və civə kimi ağır metallarla çirklənmiş olur. Bu maddələr uzun müddət bədəndə yığıldıqda sinir sisteminə, böyrəklərə və qaraciyərə ciddi zərər verə bilər.
Avstraliya Qida Standartları Agentliyi (FSANZ) bildirir ki, yağış suyu yalnız filtrasiya və təmizləmə proseslərindən keçdikdən sonra içmək üçün yararlı ola bilər.
ABŞ Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi (EPA) isə qeyd edir ki, təmizlənməmiş yağış suyu içməli su standartlarına uyğun gəlmir və istifadə olunmamalıdır.
Harvard Universitetinin 2022-ci ildə apardığı araşdırmada, bəzi bölgələrdəki yağış suyunda PFAS (zəhərli "əbədi kimyəvi maddələr") səviyyəsinin təhlükəli dərəcədə yüksək olduğu aşkar edilib.
Yağış suyunun içilməsi üçün mütləq filtrasiya, qaynatma və sterilizasiya proseslərindən keçməsi tələb olunur. Bunlar olmadan istehlakı xəstəlik riski yaradır.
Təhlükəsiz içməli yağış suyu üçün:
Su toplandığı səth (dam və ya qab) təmiz olmalıdır
Su mütləq filtrdən keçirilməlidir (karbon, UV və ya membran filtr)
Əlavə olaraq su qaynadılmalı və ya klorlama yolu ilə mikroblardan təmizlənməlidir
Bəli, təmizlənməmiş yağış suyu içmək ziyanlı ola bilər – xüsusilə şəhər ərazilərində. Bakteriyalar, kimyəvi çirkləndiricilər və ağır metallar orqanizmə mənfi təsir göstərə bilər. Lakin müasir təmizləmə texnologiyaları ilə filtrasiya edilmiş yağış suyu müəyyən hallarda alternativ içməli su kimi istifadə oluna bilər.
Qısacası: Yağış suyu təmizlənmədiyi halda içmək məsləhət görülmür. Əgər istifadə etmək məcburiyyəti yaranarsa, onu qaynadaraq və süzgəcdən keçirərək istifadə etmək daha təhlükəsizdir.
Fidan
Qlobal.net