Sudan haqda maraqlı faktlar

Sudan haqda maraqlı faktlar

Sudan, Afrika qitəsinin şimal-şərqində yerləşən və zəngin tarixi, mədəniyyəti və təbiəti ilə diqqət çəkən bir ölkədir. Nil çayı boyunca yerləşən bu ölkə, qədim sivilizasiyaların beşiyi olmuş və müxtəlif tarixi dövrlərdə mühüm mədəni və siyasi mərkəzə çevrilmişdir.

Sudanın tarixi

Sudanın tarixi min illər öncəyə gedib çıxır. Qədim Misir və Nubiya sivilizasiyalarının təsiri altında olan bu bölgə, eramızdan əvvəl Kerma, Napata və Meroe kimi Nubiya krallıqlarının vətəni olmuşdur. Xüsusilə Nubiya Krallığı, Misir fironları ilə rəqabət aparan güclü bir dövlət idi.

VII əsrdə İslamın bölgəyə yayılması ilə Sudan ərəb və İslam mədəniyyətinin təsiri altına düşdü. XIX əsrin ortalarında isə ölkə Osmanlı İmperiyasına və Misirə tabe oldu. Daha sonra, 1899-cu ildə Böyük Britaniya və Misir Sudanı birgə idarə etməyə başladı. Uzun illər müstəmləkəçilikdən sonra, Sudan 1956-cı ildə müstəqilliyini qazandı.

Müstəqillikdən sonra ölkədə uzun sürən daxili münaqişələr yaşandı. 1983-cü ildən etibarən Sudan vətəndaş müharibəsi başladı və bu müharibə 2005-ci ilə qədər davam etdi. Nəticədə, 2011-ci ildə ölkənin cənub hissəsi ayrılaraq Cənubi Sudan adlı yeni bir dövlət yarandı.

Sudanın paytaxtı

Sudanın paytaxtı Xartum şəhəridir. Şəhər Nil çayının iki əsas qolunun – Ağ Nil və Mavi Nilin birləşdiyi yerdə yerləşir. Xartum ölkənin ən böyük siyasi, iqtisadi və mədəni mərkəzidir.

Şəhərdə bir çox tarixi və mədəni abidələr yerləşir. Sudan Milli Muzeyi, qədim Nubiya və Misir dövrlərinə aid nadir eksponatları ilə tanınır. Bundan əlavə, Xartumda çoxsaylı məscidlər, bazarlar və müasir tikililər var.

Sudanın əhalisi

Sudanın əhalisi təxminən 45 milyon nəfərdir. Ölkə etnik baxımdan olduqca müxtəlifdir. Əsas etnik qruplar bunlardır:

  • Ərəblər (əhalinin əksəriyyətini təşkil edir)
  • Nubiyalılar
  • Beja və Fur xalqları
  • Cənub və qərb bölgələrində yaşayan digər yerli xalqlar

Rəsmi dil ərəb dilidir, lakin ölkədə çoxlu yerli dillər də danışılır. Əhalinin əksəriyyəti İslam dininə etiqad edir. Bununla yanaşı, ölkədə xristian və yerli inanclara sahib icmalar da mövcuddur.

Sudanın maraqlı gəzməli və görməli yerləri

Sudan, qədim tarixi və təbiəti ilə turistlər üçün maraqlı məkanlar təqdim edir:

  • Meroe Piramidaları – Sudanın ən məşhur tarixi yerlərindən biridir. Burada eramızdan əvvəl 300-cü ildən eramızın 350-ci illərinə qədər mövcud olmuş Meroe Krallığına aid piramidalar yerləşir.
  • Jebel Barkal – Nubiya sivilizasiyasına aid olan və UNESCO tərəfindən Dünya İrsi Siyahısına daxil edilən tarixi bir məkan.
  • Xartum şəhərində Nil çayının qovuşduğu nöqtə – Dünyanın ən uzun çayı olan Nilin Ağ Nil və Mavi Nil kimi iki qolunun birləşdiyi məkan unikal təbiət mənzərəsi təqdim edir.
  • Sanganeb Milli Parkı – Qırmızı dəniz sahilində yerləşən və unikal dəniz həyatı ilə tanınan bir təbiət qoruğudur. Burada dalğıc turizmi geniş yayılıb.

Sudanın təbiəti

Sudanın coğrafiyası əsasən səhralardan, savannalardan və Nil çayı hövzəsindən ibarətdir. Ölkənin şimal hissəsi Sahara səhrasının bir hissəsidir və burada temperatur yay aylarında çox yüksək olur. Cənub hissəsində isə daha yaşıl və münbit ərazilər var.

Ölkənin ən vacib təbii sərvəti Nil çayıdır. Nil Sudan üçün su, kənd təsərrüfatı və nəqliyyat baxımından həyati əhəmiyyət daşıyır. Sudan həmçinin zəngin neft və mineral ehtiyatlarına malikdir.

Sudan, Afrika qitəsinin tarixi və mədəni cəhətdən ən zəngin ölkələrindən biridir. Baxmayaraq ki, ölkə uzun illər münaqişələrlə üzləşib, onun tarixi irsi, təbii gözəllikləri və müxtəlif etnik qrupları Sudanı unikal edən amillərdir.


Murad
Qlobal.net

11.03.2025 12:57
show 49