Şərqi Timor (Timor-Leste) Cənub-Şərqi Asiyada yerləşən və 2002-ci ildə müstəqillik qazanmış gənc bir dövlətdir. Portuqal və İndoneziya hakimiyyəti altında uzun illər keçirmiş bu ölkə, zəngin mədəniyyəti və füsunkar təbiəti ilə seçilir.
Şərqi Timorun tarixi eramızdan əvvəlki dövrlərə gedib çıxır. XVI əsrdə Portuqaliya buranı müstəmləkəyə çevirdi və uzun müddət "Portuqal Timoru" kimi tanındı. 1975-ci ildə Portuqaliyadan müstəqillik elan edilsə də, dərhal İndoneziya tərəfindən işğal olundu. Bu işğal dövrü 24 il davam etdi və 1999-cu ildə BMT-nin dəstəyi ilə keçirilən referendum nəticəsində xalq müstəqillik tərəfdarı oldu. Nəhayət, 2002-ci ildə Şərqi Timor rəsmi olaraq müstəqil dövlət statusu qazandı.
Ölkənin paytaxtı Dili şəhəridir. Dili həm ölkənin siyasi və iqtisadi mərkəzidir, həm də Şərqi Timorun əsas liman şəhərlərindən biridir. Burada Portuqaliya kolonial dövründən qalan tikililər və gözəl çimərliklər mövcuddur.
Şərqi Timorun əhalisi təxminən 1.3 milyon nəfərdir. Əhalinin əksəriyyəti Timor xalqından ibarətdir, lakin ölkədə müxtəlif etnik qruplar da yaşayır. Rəsmi dillər Tetum və Portuqal dilidir, eyni zamanda ingilis və indonez dili də geniş istifadə olunur. Əhalinin böyük hissəsi katolikdir və bu, Cənub-Şərqi Asiyada üstünlük təşkil edən İslam və Buddizmdən fərqli bir xüsusiyyətdir.
Şərqi Timor vulkanik mənşəli dağlarla, tropik meşələrlə və gözəl çimərliklərlə zəngindir. Ölkənin ən yüksək zirvəsi Ramelau dağıdır (2,963 m). Burada musson iqlimi hökm sürür və yağış mövsümü əsasən noyabr-aprel ayları arasında olur.
Şərqi Timor gənc və inkişaf etməkdə olan bir dövlətdir. Uzun illər müstəmləkəçilik və müharibə ilə üzləşməsinə baxmayaraq, ölkə indi sabitlik və iqtisadi inkişaf yolundadır. Gözəl təbiəti, zəngin mədəniyyəti və qonaqpərvər insanları ilə Şərqi Timor, Cənub-Şərqi Asiyanın kəşf edilməmiş incilərindən biridir.
Murad
Qlobal.net
90
