Şaxta Baba dünya xalqlarının qış bayramlarında mərkəzi fiqur olan simvolik obrazdır. O, uşaqlar üçün hədiyyə gətirən xeyirxah bir varlıq kimi tanınır və Yeni il, Milad kimi bayramların ayrılmaz hissəsidir.
Qlobal.net bildirir ki, müxtəlif mədəniyyətlərdə və ölkələrdə bu obraz fərqli adlar, geyimlər və xüsusiyyətlərlə təqdim olunur. Bu məqalədə, Şaxta Babanın müxtəlif ölkələrdə necə adlandığını araşdıracağıq.
Santa Klaus qərb dünyasında ən məşhur Şaxta Baba obrazıdır. Onun adı Hollandiya mənşəli "Sinterklaas" sözündən yaranıb. Bu obraz əsasən qırmızı paltar geyinir, uzun ağ saqqalı və şən təbiəti ilə tanınır. Santa Klaus uşaqlara Milad gecəsi hədiyyələr gətirir, həmin hədiyyələri şimal maralları tərəfindən çəkilən xizək vasitəsilə çatdırır.
Türkiyədə Şaxta Baba obrazı "Noel Baba" adlanır. Bu ad Milad bayramından qaynaqlanır. Maraqlıdır ki, bu obrazın mənşəyi Türkiyənin qədim Likya bölgəsində yaşamış Müqəddəs Nikolay adlı bir din xadimi ilə bağlıdır. Müqəddəs Nikolay kasıblara yardım edən və uşaqları sevindirən şəxs kimi tanınır.
Rusiyada Şaxta Baba "Ded Moroz" adlanır ki, bu, "Şaxta Dədə" mənasını verir. Ded Moroz qar kimi ağ paltar geyinir və çox vaxt yanında nəvəsi olan "Snequroçka" (Qar Qız) ilə birlikdə təsvir edilir. O, Yeni il gecəsi uşaqlara hədiyyələr gətirir. Rus mədəniyyətində Ded Moroz daha ənənəvi və folklorik bir xarakterdir.
Fransada Şaxta Baba "Père Noël" (Noel Atası) kimi tanınır. Père Noël uzun qırmızı paltar geyinir və uşaqlara hədiyyələr gətirir. Fransız uşaqlar hədiyyələrini şimşək arabası ilə gətirən Père Noël üçün kaminin önündə ayaqqabılarını buraxırlar.
Almaniyada Şaxta Baba "Weihnachtsmann" adlanır ki, bu da "Milad Adamı" mənasını verir. Weihnachtsmann əsasən qış bayramlarının simvoludur və uşaqlara hədiyyələr gətirir. Almaniyada "Sankt Nikolaus" adlı başqa bir fiqur da var, lakin o, 6 dekabrda qeyd olunur və Milad bayramından fərqlənir.
Hollandiyada və Belçikada "Sinterklaas" uşaqların sevimlisidir. O, 5-6 dekabr tarixlərində qeyd olunan Müqəddəs Nikolayın şərəfinə keçirilən bayramın əsas obrazıdır. Sinterklaas qırmızı kepka və xalat geyinir, uzun ağ saqqallıdır və uşaqlara hədiyyələr paylayır.
Finlandiyada Şaxta Baba "Joulupukki" adlanır ki, bu da "Milad keçisi" mənasını verir. Bu ad qədim Fin mifologiyasından gəlir. Joulupukki qırmızı geyimdə olur və uşaqlara hədiyyələr gətirir. Onun vətəni Şimal Qütbündə yerləşən məşhur "Rovaniemi" şəhəri hesab olunur.
İtaliyada Şaxta Baba "Babbo Natale" adlanır. İtalyan uşaqlar Milad gecəsi Babbo Natale-dən hədiyyələr gözləyirlər. Bundan əlavə, İtaliyada Milad ənənələrinə uyğun olaraq, 6 yanvarda "Befana" adlı xeyirxah cadugər də uşaqlara şirniyyat gətirir.
İspaniyada və Latın Amerikası ölkələrində Şaxta Baba "Papa Noel" kimi tanınır. O, Milad gecəsi hədiyyələr gətirən mehriban və şən bir obrazdır. Bəzi bölgələrdə Milad bayramı ilə yanaşı, 6 yanvarda "Üç Müdrik Kişi" ənənəsi də geniş qeyd olunur.
Yaponiyada Şaxta Baba obrazı "Hoteiosho" kimi tanınır. Bu, Buddizm ənənələrindən gələn və uşaqlara hədiyyələr gətirən xeyirxah bir obrazdır. Hoteiosho-nun böyük çantasında hədiyyələr daşıdığına inanılır.
Şaxta Baba müxtəlif ölkələrdə fərqli adlarla tanınsa da, onun mahiyyəti eyni olaraq qalır: uşaqları sevindirmək və bayram abu-havası yaratmaq. Bu universal obraz mədəniyyətlərin müxtəlifliyini və eyni zamanda insanlığın birliyini göstərən əlamətdar bir simvoldur. Bayramlar gələndə, harada olursunuzsa olun, Şaxta Babanın möcüzəsi hər yerdə eyni dərəcədə hiss olunur!
Fatimə
Qlobal.net
521
