Son illər sosial media platformalarında, xüsusilə Instagram, Facebook və TikTok kimi tətbiqlərdə yayımlanan Reels (qısa videolar) insanlar arasında olduqca populyarlaşdı. Əyləncəli, informativ və sürətli kontent təqdim edən bu videolar ilk baxışda zərərsiz görünə bilər.
Qlobal.net bildirir ki, ancaq davamlı və nəzarətsiz izləmə bir çox psixoloji, sosial və sağlamlıqla bağlı problemlərə yol aça bilər.
Qısa videolar ardıcıl şəkildə gəlir və istifadəçi fərqinə varmadan saatlarla ekran qarşısında qala bilər. Bu, həm iş və dərs zamanı diqqətin yayınmasına, həm də gündəlik planların pozulmasına səbəb olur.
Gün ərzində vaxtın böyük hissəsi məhsuldar işə deyil, əyləncəli, lakin faydasız videolara sərf olunur.
Qısa və sürətli videolar beyni daim yeni informasiyaya uyğunlaşmağa məcbur edir. Bu isə uzun müddətli diqqət tələb edən işlərdə fokuslanma problemini artırır.
Xüsusilə uşaqlarda və gənclərdə dərsə konsentrasiya zəifləyə bilər.
Reels videoları dopamin ifrazını artırır və beyində “mükafat sistemi”ni stimullaşdırır. Bu, istifadəçidə asılılıq yaradır və o, davamlı şəkildə yeni videolar izləmək istəyir.
Sosial izolyasiya
Əhval-ruhiyyə dəyişiklikləri
Depressiya və narahatlıq hissi
Özünəinamın azalması
Reels videoları adətən gecə saatlarında, yatmazdan əvvəl izlənilir. Bu isə:
Telefonun mavi işığı ilə melatonin ifrazını azaldır
Beyni aktiv saxlayır
Yuxuya getməni gecikdirir və yuxu keyfiyyətini azaldır
Sosial media videoları çox vaxt reallığı əks etdirməyən, filtrlənmiş görüntülərdən ibarətdir. Bu da insanlarda:
Özünü başqaları ilə müqayisə etməyə
Reallıqdan uzaq gözləntilər qurmağa
Narazılıq və qısqanclıq hisslərinin artmasına səbəb ola bilər.
Reels izləmək vərdişi bəzən real ünsiyyətin yerini alır. Ailə və dostlarla münasibətlər zəifləyir, insan daha çox virtual həyatla maraqlanmağa başlayır.
Bu, xüsusilə uşaqlarda və yeniyetmələrdə sosial bacarıqların zəifləməsinə gətirib çıxara bilər.
Uzun müddət ekran qarşısında qalmaq:
Göz quruluğu və görmə zəifliyi
Boyun və kürək ağrıları
Əzələ hərəkətsizliyi və zəif qan dövranı yarada bilər.
Gündə Reels izləmə vaxtını məhdudlaşdırın (məsələn, 30 dəqiqə)
Yatmazdan əvvəl sosial mediadan uzaq durun
Həftəlik rəqəmsal detoks günləri təyin edin
Zamanınızı daha faydalı kontentlərə yönləndirin (kitab, sənədli film, podcast və s.)
Reels videoları qısa müddətlik əyləncə və informasiya versə də, uzun müddətli istifadəsi diqqət dağınıqlığı, psixoloji narahatlıqlar və vaxt itkisi kimi ciddi zərərlərə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən istifadəçilər rəqəmsal balansı qorumağa və sosial medianı şüurlu şəkildə istifadə etməyə çalışmalıdırlar.
Fidan
Qlobal.net
101
