Bitkiləri daha yaxından tanımaqdan doymadığımız bu guşəmizin bu dəfəki qonağı quzuqulağıdır!

Adı səbəbilə “quzu göbəyi” (quzu göbələyilə) ilə qarışdırılsa da, əslində quzuqulağı yaşıl yarpaqlı bir bitkidir.

Qlobal.net bildirir ki, bu adın verilməsinin səbəbi isə yarpaqlarının formasının quzunun qulağına bənzəməsidir. Bəs bu maraqlı adlı və ləzzətli bitkini niyə daha çox istifadə etməliyik? Quzuqulağının faydalarını öyrəndikdən sonra bu mövzuda niyə israrlı olduğumuzu anlayacaq, dadına baxdıqdan sonra isə onu hər gün yemək istəyəcəksiniz.

Gəlin quzuqulağının faydaları nələrdir, necə istifadə olunur, zərəri və yan təsiri varmı öyrənək. Quzuqulağı bitkisini hərtərəfli tanıyaq.

Quzuqulağı nədir?

Xalq arasında “turşəng”, “turş ot”, “ebə turşusu”, “duzəng” kimi adlarla da tanınan quzuqulağı, adını aldığı quzuqulağıkimilər fəsiləsinin ləzzətli bir üzvüdür. A, B və C vitaminləri ilə zəngin olan kuzukulağı eyni zamanda dəmir, fosfor kimi mineralları da ehtiva edir. Yarpaqlarının turşməzə dadı tərkibindəki oksalik turşudan qaynaqlanır.

Təbiətdə özü-özünə yetişə bilən quzuqulağı faydaları və dadı səbəbilə becərilərək də yetişdirilir. Ümumiyyətlə nəmli mühitləri sevir və qumlu torpaqlarda daha yaxşı böyüyür. Yaz aylarında inkişaf edən bu gözəl bitkiyə xüsusilə aprel-may aylarında bazarlarda rast gəlinir.

Quzuqulağının faydaları nələrdir?

Quzuqulağı nədir öyrəndik, indi isə onun faydalarına baxaq. Ən çox bilinən faydaları bunlardır:

• Tərkibindəki C vitamini sayəsində güclü antioksidant təsir göstərir, bədəni zərərli maddələrə qarşı qoruyur.

• Qrip və soyuqdəymə kimi xəstəliklərin sağalma müddətini sürətləndirir, dəmlənib içildikdə təbii qızdırmasalıcı təsir göstərir.

• Qansızlıq problemi olanlara dəstək olur.

• Enerji verir, insanı daha gümrah hiss etdirir.

• Qan şəkərinin tənzimlənməsinə kömək edir, xüsusilə yüksək şəkəri salmaqda faydalıdır.

• Ağız yaralarının daha tez sağalmasına kömək edir.

• Bağırsaqların sağlam işləməsinə dəstək olur, qəbzlik yaşayanlara kömək edir.

• Sidikqovucu təsiri də vardır.

• Lapası hazırlanıb dəridə xaricdən istifadə edildikdə çiban, gün yanığı və sızanaqlara yaxşı təsir edir.

Quzuqulağı necə istifadə olunur?

Bütün bu faydaları əldə etmək üçün kuzukulağını düzgün istifadə etmək lazımdır. Bəs necə?

• Quzuqulağını təzə-təzə salatlarda kahı və roka kimi istifadə edə bilərsiniz.

• İspanaq və semizotu kimi bişirib yeməklərini hazırlaya, qatıqla birlikdə istehlak edə bilərsiniz.

• Kartof və qızılbalıqla birlikdə çox uyğun olduğunu da unutmayın.

• Çorbalara əlavə edə, içlik kimi piroqlarda istifadə edə bilərsiniz.

• Qurudulmuş kökündən çay dəmləyə bilərsiniz.

• Qaynadıb lapasını hazırlayıb dəriyə sürə bilərsiniz – xüsusilə çiban problemini azaldır.

Quzuqulağı necə yetişdirilir?

Quzuqulağı demək olar ki, Azərbaycanın hər yerində yetişə bilər. Xüsusilə Tokat bölgəsində geniş yayılıb. Yetişdirmə qaydası:

1. Sağlam kuzukulağı toxumu əldə edin.

2. Toxumları toprağa əkməzdən əvvəl nəmli bezdə saxlayın.

3. Cücərməyə başlayan toxumları qumlu və orqanik maddələrlə zəngin torpağa əkin.

4. Üzərinə maksimum 1-2 sm torpaq əlavə edin.

5. Toxumlar arasında 15-20 sm məsafə qoyun.

6. Əkin üçün yaz aylarını seçin və torpağı daim nəm saxlayın.

Quzuqulağının zərərləri və yan təsirləri varmı?

Bütün müsbət cəhətlərinə baxmayaraq, kuzukulağının hər kəs üçün uyğun olmadığını bilməlisiniz. Diqqət etməli olduğunuz məqamlar:

• Əgər sidik yolları, böyrək, revmatizm və ya podaqra xəstəliyiniz varsa, istifadə etməyin.

• Xroniki xəstəlikləriniz, daimi dərman istifadəniz və ya xüsusi pəhriziniz varsa, həkimlə məsləhətləşmədən istifadə etməyin.

• Hamilə qadınlara kuzukulağını istehlak etməzdən əvvəl həkimlə məsləhətləşmək tövsiyə olunur.

• Çiğ halda çox miqdarda istifadə etməyin – tərkibindəki turşular zərərlidir.

• Həddindən artıq istifadə ishala səbəb ola bilər.

Özünüz və yaxınlarınız üçün hər zaman ölçülü və balanslı qidalanmağı unutmayın. Ən kiçik şübhə halında belə həkiminizə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.

Fidan
Qlobal.net