Qızdırma (ateş, temperatur yüksəlməsi) orqanizmin bədən temperaturunun normadan (36.1°C - 37.2°C) yuxarı qalxması ilə xarakterizə olunan haldır. 

Qlobal.net xəbər verir ki, qızdırma adətən infeksiya, iltihab və ya digər xəstəliklərin göstəricisi kimi yaranır və immun sistemin infeksiyaya qarşı mübarizəsinin bir hissəsidir.

Qızdırmanın səbəbləri:

1. İnfeksiyalar:
   • Bakterial infeksiyalar (məsələn, angina, pnevmoniya, sidik yolları infeksiyaları)
   • Viral infeksiyalar (soyuqdəymə, qrip, COVID-19)
   • Göbələk və parazit infeksiyaları (məsələn, malyariya)
2. İltihabi xəstəliklər: revmatizm, autoimmun xəstəliklər (Lupus, Crohn xəstəliyi və s.).
3. Allergiyalar: müəyyən maddələrə qarşı allergik reaksiyalar zamanı qızdırma ola bilər.
4. İstilik vurması: uzun müddət isti mühitdə qalmaq, xüsusilə günəş altında.
5. Dərmanlara reaksiya: bəzi dərmanlar qızdırma yarada bilər (məsələn, antibiotiklər, peyvəndlər).
6. Xərçəng: bəzi onkoloji xəstəliklər qızdırma ilə müşayiət oluna bilər.

FəsadlarI:

1. Febril qıcolmalar: Xüsusilə uşaqlarda yüksək qızdırma qıcolmalara səbəb ola bilər.
2. Su itirilməsi (dehidratasiya): Qızdırma bədən mayesinin sürətli itkisinə səbəb olur ki, bu da su itirilməsinə gətirib çıxarır.
3. Yüksək hərarət zədəsi: Yüksək temperatur bədənin zülal və fermentlərinə ziyan vura bilər.
4. Ürək və ağciyər yüklənməsi: Yüksək qızdırma ürəyin və ağciyərin işini çətinləşdirə bilər, xüsusilə yaşlılarda və ya xroniki xəstəliyi olanlarda.

Müalicə:

1. Simptomatik müalicə:
   • Antipiretiklər (qızdırma salan dərmanlar): Paracetamol, ibuprofen kimi dərmanlar qızdırmanın salınmasında kömək edir.
   • Maye qəbulu: Su, şorba kimi maye qəbulunu artırmaq su itkisinin qarşısını alır.
   • İstirahət: Bədənin qızdırma ilə mübarizəsi zamanı istirahət vacibdir.
   • Soyuducu metodlar: Bədənin soyudulması üçün sərin duş və ya bədənə sərin su ilə isladılmış dəsmallar qoymaq qızdırmanı müvəqqəti olaraq salmağa kömək edir.
2. Səbəbə yönəlik müalicə:
   • Antibiotiklər: Əgər qızdırmanın səbəbi bakterial infeksiyadırsa, həkim tərəfindən təyin olunan antibiotiklər istifadə olunur.
   • Antiviral dərmanlar: Viral infeksiyaların müalicəsində istifadə oluna bilər.
   • Xüsusi terapiyalar: Allergik reaksiyalar, autoimmun xəstəliklər və digər səbəblər xüsusi müalicə tələb edə bilər.

Həkimə nə vaxt müraciət etmək lazımdır:

• 3 gün və daha uzun müddət ərzində davam edən qızdırma.
• Yüksək qızdırma ilə müşayiət olunan digər simptomlar (şiddətli baş ağrısı, dözümsüz qusma, dəri səpkiləri).
• Qızdırma zamanı şüur pozulması, qıcolma və ya nəfəs darlığı.
• Uşaqlarda və ya yaşlılarda uzunmüddətli və ya yüksək qızdırma.

Qızdırma ciddi xəstəliklərin əlaməti ola biləcəyi üçün hər hansı narahatlıq zamanı həkimə müraciət etmək vacibdir.