Qızdırma zamanı nə etməli?

Qızdırma (bədən temperaturunun 37,5°C-dən yuxarı qalxması) çox zaman orqanizmin infeksiyalara və digər xarici təsirlərə qarşı müdafiə reaksiyasıdır. Bu vəziyyət həm uşaqlarda, həm də böyüklərdə rast gəlinə bilər. Əslində qızdırma təkcə xəstəliyin əlaməti deyil, bədənin mikroblara qarşı mübarizə üsuludur. Lakin temperatur çox yüksəldikdə və ya uzun müddət davam etdikdə ciddi fəsadlara səbəb ola bilər. Ona görə də düzgün tədbirlər görmək vacibdir.

1. Qızdırmanı ölçmək və izləmək

• Termometrdən istifadə edin: Bədən temperaturunu dəqiq bilmək lazımdır. Normal göstərici 36,5–37,0°C-dir.

• Yüngül qızdırma (37,5–38°C): Əksər hallarda dərhal dərman tələb olunmur, sadəcə istirahət və bol maye kifayətdir.

• Yüksək qızdırma (38,5°C və yuxarı): Dərman və əlavə tədbirlər lazım ola bilər.

2. Bol maye qəbul edin

Qızdırma zamanı bədən çoxlu maye itirir, bu isə susuzluq yaradır.

• Su, bitki çayı, təbii meyvə şirələri içmək faydalıdır.

• Qazlı içkilərdən, kofeindən və spirtli içkilərdən uzaq durmaq lazımdır.

3. İstirahət və rahat mühit

• Orqanizmə istirahət vermək vacibdir, çünki enerji bədənin infeksiya ilə mübarizəsinə yönəlir.

• Otaq havasını tez-tez dəyişin, lakin xəstəni soyuq küləyə məruz qoymayın.

• Geyim yüngül və pambıq materialdan olmalıdır.

4. Soyuq kompres və bədən temperaturunu azaltmaq

• Alın, boyun və qoltuqaltına ilıq (soyuq deyil!) kompres qoymaq olar.

• Çox soyuq su ilə silmək düzgün deyil, çünki bu, damarların büzülməsinə və daha yüksək qızdırmaya səbəb ola bilər.

5. Qızdırmasalıcı dərmanlar

• Əgər temperatur 38,5°C-dən yuxarıdırsa və insan özünü çox narahat hiss edirsə, parasetamol və ya ibuprofen kimi dərmanlardan istifadə oluna bilər.

• Dərman qəbulundan əvvəl həkimlə məsləhətləşmək xüsusilə uşaqlar üçün vacibdir.

6. Nə vaxt həkimə müraciət etməli?

Qızdırma ilə yanaşı aşağıdakı hallardan biri varsa, dərhal həkimə getmək lazımdır:

• Temperatur 39–40°C-dən yuxarı qalxırsa və dərmanla düşməsə.

• Qızdırma 3 gündən çox davam edirsə.

• Güclü baş ağrısı, nəfəs darlığı, sinə ağrısı, şiddətli halsızlıq varsa.

• Uşaqlarda qızdırma ilə yanaşı qıcolma, səpgi, şüur bulanıqlığı və ya davamlı qusma müşahidə olunursa.

Qızdırma – bədənin müdafiə siqnalıdır. Çox vaxt narahatlığa səbəb olsa da, düzgün yanaşma ilə tezliklə aradan qalxır. Əsas qaydalar: temperaturu izləmək, bol maye qəbul etmək, istirahət etmək və lazım gələrsə qızdırmasalıcı dərmanlardan istifadə etməkdir. Əgər vəziyyət ağırlaşırsa və ya uzun sürürsə, həkim müayinəsi mütləqdir.