Qəbizlik - yaranma səbəbləri və müalicəsi

Qəbizlik bağırsaq hərəkətlərinin azalması, çətinləşməsi və ya qeyri-kafi şəkildə boşalması nəticəsində yaranır. 

Qlobal.net xəbər verir ki, bu, çox yayılmış bir problemdir və müxtəlif səbəblərlə bağlı ola bilər.

Qəbizliyin səbəbləri

1. Səhv qidalanma – lifdən kasad, yüksək yağlı və ya şəkərli qidalarla qidalanma.
2. Maye çatışmazlığı – kifayət qədər su içməmək bağırsaq hərəkətlərini ləngidir.
3. Hərəkətsizlik – uzun müddət oturaq həyat tərzi sürmək bağırsaq fəaliyyətinə mənfi təsir göstərir.
4. Stress və narahatlıq – emosional gərginlik bağırsaq funksiyasını ləngidə bilər.
5. Dərmanların təsiri – bəzi dərmanlar, məsələn, ağrıkəsicilər, antidepresanlar və ya dəmir preparatları qəbizliyə səbəb ola bilər.
6. Sağlamlıq problemləri – qalxanabənzər vəzin zəif fəaliyyəti (hipotireoz), şəkərli diabet, bağırsaq xəstəlikləri və ya hamiləlik qəbizliyə səbəb ola bilər.

Müalicə üsulları

1. Qidalanma – qəbizliklə mübarizənin ən effektiv üsullarından biri qidalanma vərdişlərini dəyişməkdir:

   • Lifli qidalar qəbul edin – meyvələr, tərəvəzlər, tam taxıllar və paxlalılar qəbizliyi azaldır.
   • Maye qəbulunu artırın – gündə ən azı 8 stəkan su içmək bağırsaq hərəkətlərini sürətləndirir.
   • Probiotik qidalar – qatıq, kefir və turşulu qidalar bağırsaq mikroflorasını dəstəkləyir.

2. Hərəkətlilik – gündəlik fiziki hərəkətlər bağırsaqların fəaliyyətini stimullaşdırır. Gəzinti, yüngül idman növləri, hətta sadə gimnastika hərəkətləri faydalıdır.

3. Düzgün tualet vərdişləri:

   • Qəbizlikdən şikayət edənlər tualetə getmək istəyini gecikdirməməlidirlər.
   • Rahat tualet pozasında oturmaq bağırsaq hərəkətlərini asanlaşdırır.

4. Dərmanlar – əgər yuxarıda göstərilən üsullar kömək etmirsə, həkim nəzarətində olan mülayim qəbizlik dərmanları istifadə edilə bilər. Bu dərmanları özbaşına qəbul etməkdən çəkinmək lazımdır, çünki uzun müddətli istifadəsi bağırsaqların təbii fəaliyyətini poza bilər.

5. Müalicəvi bitki çayları və təbii vasitələr – bəzi bitkilər (məsələn, çobanyastığı, çobansüdləyi və s.) bağırsaq hərəkətlərini asanlaşdırmağa kömək edə bilər.

6. Stress idarəetməsi – meditasiya, yoga və digər stress azaldıcı üsullar qəbizliyi aradan qaldırmağa dəstək ola bilər.

Qəbizlik xroniki hal aldıqda və digər müalicə üsulları nəticə vermədikdə, həkimə müraciət etmək vacibdir. Bəzi hallarda bağırsaq problemləri ciddi xəstəliklərin göstəricisi ola bilər, buna görə vaxtında mütəxəssisə müraciət edilməlidir.