Qayana haqda maraqlı faktlar

Qayana Cənubi Amerikanın şimal sahilində yerləşən və tarix boyu müxtəlif güclərin nəzarətində olmuş bir ölkədir.

Qlobal.net bildirir ki, əsrlər əvvəl bu ərazidə yerli Arawak və Carib tayfaları yaşayırdı. 1499-cu ildə avropalı kəşfiyyatçılar, o cümlədən ispanlar və portuqallar, bu torpaqlara gəldilər, lakin uzun müddət burada məskunlaşmadılar.

XVII əsrdə hollandlar bu əraziyə nəzarət etməyə başladılar və şəkər, tütün və qəhvə plantasiyaları qurmaq üçün afrikalı qullar gətirdilər. 1814-cü ildə Britaniya bu torpaqları ələ keçirdi və Qayana Britaniya koloniyası oldu. 1834-cü ildə qul ticarətinin ləğvindən sonra, Hindistan, Çin və Portuqaliyadan müqaviləli işçilər gətirildi. 1966-cı ildə Qayana Böyük Britaniyadan müstəqilliyini qazandı və 1970-ci ildə respublika elan olundu.

Qayananın Əhalisi

Qayananın əhalisi təxminən 800 min nəfərdir və bu, Cənubi Amerikanın ən aşağı əhali sıxlığına malik ölkələrindən biridir. Əhalinin etnik tərkibi çox müxtəlifdir:

• Hindistan mənşəli qayanalılar – Əhalinin təxminən 40%-ni təşkil edirlər və əsasən XIX əsrdə gətirilmiş müqaviləli işçilərin nəslindəndirlər.
• Afrika mənşəli qayanalılar – Qayanada yaşayan insanların təxminən 30%-ni təşkil edirlər və əcdadları kolonial dövrdə qul kimi gətirilmişdir.
• Amerika hinduları – Ölkənin yerli xalqlarıdır və əsasən çay vadilərində və meşəlik ərazilərdə yaşayırlar.
• Çinlilər və Portuqaliyalılar – Ticarət və biznes sektorlarında fəaliyyət göstərən kiçik icmalardır.

Rəsmi dil ingilis dilidir, bu da Qayananı Cənubi Amerikada ingilis dilində danışılan yeganə ölkəyə çevirir. Dini baxımdan hinduizm, xristianlıq və islam əsas dinlərdir.

Qayananın Maraqlı Gəzməli və Görməli Yerləri

Qayana, unikal təbiəti və maraqlı tarixi yerləri ilə turistlər üçün cəlbedici bir ölkədir. Görməli yerlər arasında bunlar var:

• Kaieteur Şəlaləsi – Dünyanın ən yüksək və ən güclü şəlalələrindən biri olan Kaieteur, Qayananın ən məşhur turistik məkanlarından biridir.
• Georgetown – Paytaxt şəhəri olan Georgetown, kolonial dövrə aid memarlıq nümunələri, məşhur Müqəddəs Corc Katedrali və gözəl parkları ilə tanınır.
• Iwokrama Meşəsi – Tropik yağış meşələri ilə örtülü bu ərazi nadir flora və faunası ilə məşhurdur. Burada nəhəng su samurları və jaguar kimi heyvanlara rast gəlmək mümkündür.
• Essequibo Çayı və Adaları – Qayananın ən uzun çayı olan Essequibo, çimərliklər və təbiət qoruqları ilə turistlərin marağını çəkir.
• Shell Beach – Nadir dəniz tısbağalarının yumurta qoyduğu bu çimərlik, ekoturizm üçün ideal bir yerdir.
• Orinduik Şəlalələri – Pakaraima Dağlarında yerləşən bu şəlalələr, gözəl mənzərələri və çimmək üçün əlverişli təmiz suları ilə tanınır.

Qayananın Təbiəti

Qayana, Cənubi Amerikanın ən az urbanizasiya olunmuş ölkələrindən biridir və ərazisinin təxminən 80%-i meşələrlə örtülüdür. Ölkənin əsas ekoloji xüsusiyyətləri bunlardır:

• Amazon meşələri – Qayananın böyük bir hissəsi Amazon yağış meşələrinin bir uzantısıdır və burada müxtəlif nadir heyvan və bitki növləri yaşayır.
• Essequibo, Demerara və Berbice çayları – Bu çaylar ölkənin əsas su arteriyalarını təşkil edir və ticarət, nəqliyyat və turizm üçün mühüm rol oynayır.
• Pakaraima Dağları – Qayananın qərb hissəsində yerləşən bu dağlar möhtəşəm mənzərələri və nadir ekosistemləri ilə məşhurdur.
• Zəngin biyoçeşidlilik – Burada jaguarlar, tukanlar, qırmızı aralar, anakondalar və nəhəng qarışqa yeyənlər kimi nadir heyvan növlərinə rast gəlmək mümkündür.
• İsti və rütubətli iqlim – Qayanada tropik iqlim hökm sürür və ilin əksər hissəsində yağışlı mövsüm müşahidə edilir.

Qayana zəngin tarixi, müxtəlif mədəniyyəti və qorunmuş təbiəti ilə unikal bir ölkədir. Burada həm tarix sevərlər, həm də macəra həvəskarları üçün çoxlu maraqlı məkanlar mövcuddur. Kolonial dövrə aid memarlıq, vəhşi təbiət qoruqları və möhtəşəm şəlalələr Qayananı Cənubi Amerikanın ən maraqlı və kəşf olunmamış yerlərindən birinə çevirir.

Murad
Qlobal.net