Qarpız (elmi adı Citrullus lanatus) yay aylarının vazkeçilməz meyvələrindən biridir. Tərkibinin 90%-dən çoxu sudan ibarət olan bu meyvə yalnız sərinləşdirici təsiri ilə deyil, həm də sağlamlığa olan faydaları ilə diqqət çəkir. Gəlin, qarpızın faydaları ilə daha yaxından tanış olaq.
Qarpız nədir və niyə bu qədər sevilir?
Qarpız iri ölçülü, qırmızı içliyə və yaşıl qabığa sahib şirin bir meyvədir. İsti hava şəraitində susuzluğu aradan qaldırdığı üçün xüsusilə yay aylarında geniş şəkildə istehlak olunur. Bundan əlavə, vitamin və antioksidantlarla zəngin olması onu sağlamlıq üçün əhəmiyyətli edir.
Qarpızın əsas faydaları
1. Bədəni nəmləndirir və susuzluğu aradan qaldırır
Qarpızın 90-92%-i sudan ibarətdir. Bu xüsusiyyəti ilə orqanizmin su balansını qoruyur və isti havalarda bədənin susuz qalmasının qarşısını alır.
2. Antioksidant təsiri ilə hüceyrələri qoruyur
Qarpız tərkibindəki likopen, beta-karoten və C vitamini sayəsində güclü antioksidant təsir göstərir. Bu maddələr bədəndə sərbəst radikalları zərərsizləşdirir, erkən yaşlanmanın və bəzi xərçəng növlərinin qarşısını almağa kömək edir.
3. Ürək-damar sağlamlığını dəstəkləyir
Likopen ürək sağlamlığı üçün vacib komponentdir. Qarpız bu maddə ilə zəngin olduğu üçün xolesterin səviyyəsinin azalmasına və qan təzyiqinin tənzimlənməsinə dəstək olur. Kalium və maqnezium tərkibi də ürək ritmini sabit saxlamağa kömək edir.
4. Əzələlərin bərpasını sürətləndirir
Qarpızın tərkibində olan sitrullin maddəsi əzələ ağrılarının azalmasına və fiziki aktivlikdən sonra bərpa prosesinin sürətlənməsinə kömək edir. İdmanla məşğul olan şəxslər üçün əla seçimdir.
5. Həzm sistemini tənzimləyir
Qarpız az miqdarda da olsa pəhriz lifi ilə bağırsaq hərəkətlərini tənzimləyir, qəbizlik və digər həzm problemlərinin qarşısını alır.
6. Dəri və saç sağlamlığı üçün faydalıdır
Qarpızdakı A və C vitaminləri kollagenin yaranmasına kömək edir, bu da dərinin elastikliyini artırır və saçların daha sağlam görünməsini təmin edir.
Qarpızın kalori dəyəri və arıqlamaq istəyənlər üçün faydası
Qarpız az kalorili meyvələrdən biridir. 100 qram qarpızda təxminən 30-35 kalori var. Bu səbəbdən pəhriz saxlayan şəxslər üçün ideal meyvə hesab olunur. Hem toxluq hissi verir, həm də şəkər tələbatını sağlam yolla ödəyir.
Qarpız istehlakında nələrə diqqət etməli?
- Şəkərli diabet xəstələri qarpızı həkim nəzarəti ilə istifadə etməlidir, çünki təbii şəkər ehtiva edir.
- Qarpızın çox miqdarda qəbulu bəzi insanlarda şişkinlik və ya qaz problemlərinə səbəb ola bilər.
- Aç qarına və ya sərin halda həddindən artıq istehlak edilməsi bəzi insanlarda mədə narahatlığı yarada bilər.
Qarpız necə seçilməlidir?
Yaxşı yetişmiş və dadlı bir qarpız seçmək üçün aşağıdakı məqamlara diqqət edin:
- Qarpızın alt hissəsindəki sarı ləkə onun günəşdə yetişdiyini göstərir.
- Qabığı parlaq deyil, mat olmalıdır.
- Barmaqla vurduqda boğuq səs çıxarmalıdır – bu, yetişmiş olduğunu göstərir.
