Oxumaq İstəməyən Gənclər – Səbəblər və Həll Yolları

Son illərdə bəzi gənclər arasında təhsilə marağın azalması, dərsə olan biganə münasibət və “oxumaq istəmirəm” ifadəsinin artması müşahidə olunur. Bu hal valideynləri, müəllimləri və cəmiyyəti narahat edən əsas problemlərdən birinə çevrilib. Bəs gənclər niyə oxumaq istəmir? Bunun səbəbləri nədir və həll yolları hansılardır?

Oxumaq İstəməyin Əsas Səbəbləri

1. Motivasiya çatışmazlığı

Bir çox gənc gələcəkdə təhsilin ona nə verəcəyini bilmir. Məqsədsizlik və ümidsizlik oxumaq istəklərini azaldır.

2. Dərs sisteminin sıxıcı olması

Ənənəvi, yaradıcı olmayan tədris metodları gənclərdə maraq oyatmır. Əzbərləməyə əsaslanan sistem yaradıcılığı boğur.

3. Texnologiyaya aludəçilik

Smartfonlar, sosial media və oyunlar dərsdən daha çox diqqət çəkir. Bu da diqqət dağınıqlığı və dərsdən uzaqlaşmaya səbəb olur.

4. Valideyn və cəmiyyət təzyiqi

Uğur gözləntiləri və daimi müqayisə (məsələn: “filankəs daha yaxşı oxuyur”) gənclərdə özünəinamı azaldır və onlarda reaksiya olaraq dərsdən uzaqlaşma yaranır.

5. Maddi və sosial problemlər

Bəzi gənclər ailə vəziyyəti səbəbindən işləməyə məcbur qalır və təhsili ikinci plana salır.

6. Psixoloji amillər

Depressiya, özgüvən problemi, sosial qorxu və travmalar da oxumaq istəməməyə səbəb ola bilər.

Oxumağa Marağı Artırmaq Üçün Həll Yolları

✅ Məqsəd aşılanmalı və yönləndirilməlidir

Gəncə təhsilin şəxsi və peşəkar həyatında nə verəcəyi izah edilməli, onun güclü tərəfləri kəşf olunaraq o sahəyə yönləndirilməlidir.

✅ Tədris metodları yenilənməlidir

Dərslərdə interaktiv və praktiki yanaşma tətbiq edilməli, texnologiya faydalı şəkildə təhsilə inteqrasiya olunmalıdır.

✅ Rolu model olan müəllim və mentorlar

Uğurlu, enerjili və pozitiv müəllimlər gənclərdə maraq oyada bilər. Həyat təcrübəsi paylaşan mentorlar da motivasiya yarada bilər.

✅ Valideyn dəstəyi – təzyiqsiz və anlayışlı

Valideynlər övladlarının maraq və ehtiyaclarını başa düşməli, tənqid yox, təşviq etməlidirlər.

✅ Psixoloji dəstək və məktəb psixoloqları

Əgər gəncin psixoloji problemi varsa, mütəxəssis dəstəyi vacibdir. Məktəblərdə və universitetlərdə psixoloqlar aktiv rol almalıdır.

✅ Təhsildə fərdiləşmə

Hər gəncin maraq dairəsi fərqlidir. Hər kəs universitet oxumağa məcbur deyil. Peşə təhsili, texniki kurslar da cəmiyyətə töhfə verə biləcək yollar ola bilər.

Gənclərin oxumaq istəməməsi bir günün problemi deyil. Bu, ailə, məktəb və cəmiyyətin birlikdə çözməli olduğu çoxşaxəli bir məsələdir. Gəncin istəksizliyini qınamaq yox, niyə belə hiss etdiyini anlamaq və həll yolu axtarmaq ən düzgün yanaşmadır. Unutmayaq: düzgün yönləndirilən hər gənc, cəmiyyətin sabahıdır.