Novruz Səmənisi necə yetişdirilir?
Novruz bayramının ən vacib simvollarından biri səmənidir. O, bolluq, bərəkət və yenilənməni ifadə edir. Novruz öncəsi səməni yetişdirmək qədim bir ənənədir və düzgün qaydalara əməl etməklə sağlam və yaşıl səməni yetişdirmək mümkündür.
Qlobal.net səməni yetişdirməyin bütün mərhələlərini addım-addım izah edir:
1. Səməni Üçün Lazım Olan Materiallar
Səməni yetişdirmək üçün aşağıdakı materiallar lazımdır:
- Buğda dənələri (ən çox istifadə edilən toxumdur, lakin arpa və çovdar da istifadə edilə bilər)
- Geniş bir boşqab və ya dərin bir qab
- Pambıq və ya tənzif (isteğe bağlıdır, suyu saxlamaq üçün istifadə edilə bilər)
- Təmiz su
Səməni əkilməsi üçün ən ideal vaxt Novruzdan 10-15 gün əvvəl başlayaraq martın ilk həftəsidir.
2. Buğdanın Hazırlanması və Isladılması
Səməni yetişdirməyə başlamazdan əvvəl buğdanı düzgün hazırlamaq lazımdır:
- Buğdanı seçin: Təmiz və sağlam buğda dənələrini seçin, xarab və ya çürümüş dənələri ayırın.
- Yuma prosesi: Buğdanı soyuq su ilə yuyun.
- Islatma: Yuyulmuş buğdanı dərin bir qaba tökərək üzərinə su əlavə edin və 24-48 saat ərzində otaq temperaturunda saxlayın.
- Su dəyişmək: Hər 12 saatdan bir suyu dəyişmək lazımdır ki, buğda çürüməsin.
Bu mərhələdə buğdanın cücərməyə başlamasını gözləmək lazımdır. Adətən 2 gün ərzində cücərtilər görünməyə başlayır.
3. Səməninin Əkilərək Yetişdirilməsi
Isladılmış və cücərmiş buğdanı yetişdirmək üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirin:
- Qabın hazırlanması: Geniş bir boşqab və ya qutu götürün və dibinə pambıq və ya nəmli tənzif sərmək olar (isteğe bağlı).
- Buğdanı yerləşdirmək: Cücərmiş buğdanı nazik bir qat şəklində qabın üzərinə yayın. Həddindən artıq qalın qat olarsa, səməni bərabər böyüməyə bilər.
- Nəmləndirmək: Hər gün buğdanı az miqdarda su ilə nəmləndirmək lazımdır. Ancaq su çox olarsa, çürümə baş verə bilər.
- İşıqlandırma və temperatur: Səməni günəş şüası alan, lakin birbaşa günəş altında olmayan yerdə saxlanmalıdır. Otaq temperaturu 18-22°C arasında olmalıdır.
4. Səməniyə Qulluq və Böyümə Prosesi
Səməninin gözəl və yaşıl olması üçün düzgün qulluq vacibdir:
- Hər gün su səpmək: Səmənini hər səhər və axşam az miqdarda su ilə nəmləndirmək lazımdır.
- Təmiz hava və işıq: Səməni havasız və qaranlıq yerdə saxlanılarsa, solğun və saralmış ola bilər.
- Bərabər böyümə üçün tərpətmək: Bəzən səməni qabını fərqli istiqamətlərə çevirmək onun bərabər böyüməsinə kömək edər.
Adətən 7-10 gün ərzində səməni tam böyüyür və bayram süfrəsinə qoymağa hazır olur.
5. Səməninin Gözəl Görünməsi Üçün Məsləhətlər
Səməninizin daha gözəl və estetik görünməsi üçün aşağıdakı məsləhətləri tətbiq edə bilərsiniz:
- Qırmızı lentlə bağlayın: Səməninin ətrafına qırmızı lent bağlamaq bayram ab-havası yaradır.
- Bayram bəzəkləri əlavə edin: Üzərinə dekorativ yumurtalar, şamlar və ya digər bayram bəzəkləri əlavə edə bilərsiniz.
- Şəkərbura və paxlava ilə süfrədə təqdim edin: Səməni Novruz süfrəsində şəkərbura, paxlava və qoğalla birlikdə təqdim edildikdə daha gözəl görünür.
6. Səməni Yetişdirmədə Sıx Görülən Problemlər və Həlləri
Problem | Səbəb | Həll yolu |
---|
Səməni solğun və sarıdır | Kifayət qədər günəş işığı almır | Daha işıqlı yerə qoyun |
Səməni çürüyür | Həddindən artıq su və hava dövranının olmaması | Az su verin və havalandırılan yerə qoyun |
Bərabər böyümür | Qabın bir hissəsi çox nəm və ya quru qalır | Su verməni bərabər paylayın və qabı çevirin |
7. Səməninin Novruz Simvolikası
Səməni yalnız bir dekorativ element deyil, həm də Novruzun ən mühüm rəmzlərindən biridir. O, təbiətin oyanmasını, həyatın yenilənməsini və bərəkəti ifadə edir. Səməni böyüdükdə onu bayram süfrəsinə qoymaq və Novruzdan sonra onu torpağa basdırmaq qədim bir ənənədir.
Səməni yetişdirmək asan və maraqlı bir prosesdir. Düzgün qaydalara əməl etdikdə 7-10 gün ərzində gözəl və yaşıl səməni əldə edə bilərsiniz. Buğdanı vaxtında isladıb düzgün qulluq etdikdə səməniniz bayram süfrənizin ən gözəl bəzəyi olacaq.
Fidan
Qlobal.net