Köhnə Yeni İl (rus dilində "Старый Новый Год") postsovet məkanında və bəzi digər ölkələrdə qeyd edilən qeyri-adi bayramdır. Bu, "Yeni ilin köhnə tarixi ilə" qeyd olunması anlamına gəlir. Təqvimlərin dəyişməsi ilə bağlı ortaya çıxmış bu bayram həm tarixi, həm də mədəni baxımdan maraqlı hadisədir.
Köhnə Yeni İl bayramı 20-ci əsrin əvvəllərində Rusiya və digər pravoslav ölkələrinin Qriqori təqviminə keçməsindən sonra meydana gəldi. Əsrlər boyunca Şərqi Avropada Yuli təqvimi istifadə olunurdu, lakin bu təqvimdə dəqiqlik az idi və zamanla Qərbi Avropanın Qriqori təqvimindən 13 gün geridə qalmağa başladı. 1918-ci ildə Sovet hökuməti Qriqori təqviminə keçsə də, pravoslav kilsəsi Yuli təqvimindən istifadə etməyə davam etdi.
Bu, iki fərqli Yeni il tarixinin yaranmasına gətirib çıxardı: biri 31 dekabr - 1 yanvar tarixlərində (rəsmi Qriqori təqvimi ilə), digəri isə 13-14 yanvar tarixlərində (köhnə Yuli təqvimi ilə).
Köhnə Yeni İl, əsasən, postsovet ölkələrində, o cümlədən:
Həmçinin bu bayram Serbiya və Makedoniya kimi pravoslav ənənələrinə malik ölkələrdə də qeyd olunur. Bununla yanaşı, digər bəzi ölkələrdə yaşayan pravoslav icmaları tərəfindən də bu bayram yaşadılır.
Köhnə Yeni İl əsasən ailəvi bayram kimi qeyd edilir. Bu gün ailə üzvləri bir araya toplaşaraq bayram süfrəsi təşkil edir. Əsas yeməklər arasında salatlar, ət xörəkləri və şirniyyatlar yer alır.
Köhnə Yeni İl Müqəddəs Vasili Gününə təsadüf edir. Xristian ənənəsinə görə, bu, yeni ilin başlanğıcına xeyir-dua vermək üçün vacib gündür.
Bəzi yerlərdə Köhnə Yeni İl qədim Slavyan adət-ənənələrinə uyğun keçirilir. Bu gün insanlar şən mahnılar oxuyur, rəqslər edir və müxtəlif əyləncələr təşkil edirlər.
Köhnə Yeni İl də insanlar üçün yeni arzular diləmək üçün bir fürsət kimi qəbul edilir. Bu bayram Qərb ölkələrindəki "Yeni il qərarları" (New Year's Resolutions) ənənəsinə bənzəyir.
Köhnə Yeni İl günümüzdə daha çox nostalji və ailə ənənələrini yaşadan bir bayrama çevrilib. Xüsusilə, Rusiya və digər pravoslav ölkələrində, həmçinin Azərbaycanda bu bayram insanları bir araya gətirən xoş bir hadisədir.
Bu gün həm də ilin başlanğıcı üçün ikinci şans kimi qəbul olunur. İnsanlar yeni məqsədlər müəyyənləşdirir, dostları və ailələri ilə xoş vaxt keçirirlər.
Fidan
Qlobal.net
244
