671780a9ae510202410243833
Hepatit B nədir? Əlamətləri və necə müalicə olunur?

Hepatit B, B hepatit virusunun (HBV) səbəb olduğu viral bir infeksiyadır.

Qlobal.net bildirir ki, bu virus, qaraciyəri hədəf alır və onun iltihabına səbəb olur. Hepatit B, dünyanın müxtəlif bölgələrində geniş yayılan bir xəstəlikdir və ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Bəzi insanlar üçün bu xəstəlik asimptomatik ola bilər, lakin bəziləri üçün ağır əlamətlər və uzunmüddətli komplikasiyalar yarada bilər. Bu məqalədə hepatit B-nin nə olduğu, əlamətləri, müalicə üsulları, komplikasiyaları və profilaktikası ətrafında geniş məlumat təqdim ediləcək.

Hepatit B Nədir?

Hepatit B, B hepatit virusunun səbəb olduğu infeksion bir xəstəlikdir. Virus, infeksiyalı şəxslərin qanı, bədən mayeləri, toxumalar və orqanlar vasitəsilə yayılır. Hepatit B, əsasən aşağıdakı yollarla keçir:

  • Qan yolu ilə: İnfuziya, iynə paylaşımı, qan köçürməsi və ya qeyri-steril tibbi avadanlıq istifadə edildikdə.
  • Cinsi yolla: İnfeksiyalı şəxslərlə cinsi əlaqə zamanı.
  • Anadan uşağa: Doğuş zamanı infeksiyalı anadan uşağa keçə bilər.

Hepatit B, akut və ya xroniki forma şəklində ola bilər. Akut hepatit B, infeksiyadan sonra 6 ay ərzində baş verən qısa müddətli xəstəlikdir. Xroniki hepatit B isə, infeksiyanın 6 aydan uzun müddət davam etməsi ilə xarakterizə olunur.

Hepatit B-nin Əlamətləri

Hepatit B-nin əlamətləri, infeksiyadan sonra 1-6 ay ərzində ortaya çıxa bilər. Bəzi insanlar bu xəstəliyi asimptomatik şəkildə keçirə bilər, lakin digərlərində aşağıdakı əlamətlər görülə bilər:

Yüngül Əlamətlər

  • Yorğunluq və zəiflik: Bu, ilk əlamətlərdən biridir və bədənin virusla mübarizəsi zamanı meydana gələ bilər.

  • İştahsızlıq: Xəstələrdə iştahın azalması müşahidə oluna bilər, bu da qidalanmada çətinlik yaradır.

Qeyri-spesifik Simptomlar

  • Qızdırma: Akut hepatit B zamanı yüngül və ya orta dərəcədə qızdırma ola bilər.

  • Baş ağrısı: Baş ağrısı, infeksiyaya bağlı olaraq baş verən yaygın bir əlamətdir.

  • Mədə-bağırsaq problemləri: Ürəkbulanma, qusma və ishal kimi mədə-bağırsaq problemləri də mümkündür.

Qaraciyər Əlamətləri

  • Sarılıq: Dərinin və gözlərin sararması, hepatit B-nin ən tanınmış əlamətlərindən biridir. Bu, qaraciyərin zədələnməsi ilə əlaqədardır.

  • İdrarın tündləşməsi: Xəstələrdə idrarın tünd rəng alması da mümkündür.

  • Nəcisin açıq rəngdə olması: Nəcis rənginin açılması, qaraciyərdəki dəyişiklikləri göstərir.

Xroniki Hepatit B-nin Əlamətləri

Xroniki hepatit B, bəzən illər ərzində asimptomatik qala bilər, lakin aşağıdakı əlamətlər də ortaya çıxa bilər:

  • Kronik yorğunluq: Davamlı yorğunluq hissi.
  • Mədə bulantısı: Müntəzəm olaraq mədə bulantısı və ya qusma.
  • Yüksək qaraciyər fermentləri: Laboratoriya müayinələrində anormal qaraciyər fermentləri.

Hepatit B Müalicəsi

Hepatit B-nin müalicəsi, infeksiyanın formasına və şiddətinə bağlı olaraq dəyişir. Müalicə üsulları arasında aşağıdakılar var:

Akut Hepatit B Müalicəsi

Akut hepatit B müalicəsi adətən simptomları yüngülləşdirmək və bədənin virusla mübarizəsinə dəstək vermək üçün həyata keçirilir:

  • Dincəlmək: Bədənin infeksiyaya qarşı mübarizə aparması üçün kifayət qədər istirahət etmək lazımdır.

  • Qida və Su İdarəsi: Xəstələr, sağlam və yüngül qidalar istehlak etməli, su içməyə diqqət etməlidirlər. İştahsızlıq varsa, asan sindirilən qidalar seçilməlidir.

  • Simptomatik Müalicə: Qızdırma, baş ağrısı və digər simptomları yüngülləşdirmək üçün ağrı kəsicilər və antiallergik dərmanlar istifadə edilə bilər.

Xroniki Hepatit B Müalicəsi

Xroniki hepatit B müalicəsi daha kompleksdir və adətən aşağıdakı üsulları əhatə edir:

  • Antiviral Dərmanlar: Xroniki hepatit B üçün antiviral dərmanlar, virusun yayılmasını azaltmağa və qaraciyər zədələnməsini önləməyə kömək edə bilər. Bu dərmanlar arasında entekavir, tenofovir və adefovir kimi preparatlar mövcuddur.

  • Həkim Müayinəsi: Xroniki hepatit B diaqnozu qoyulmuş xəstələr, mütəmadi olaraq həkim müayinəsindən keçməli və laboratoriya testləri etdirməlidirlər. Bu, qaraciyər funksiyasının izlənməsi və müalicənin effektivliyinin qiymətləndirilməsi üçün vacibdir.

Hepatit B-nin Komplikasiyaları

Hepatit B, düzgün müalicə olunmadığı halda bir sıra ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər:

Qaraciyər Zədələnməsi

Xroniki hepatit B, qaraciyərdə iltihab, yara və fibroz (karaciyər toxumasında dəyişiklik) inkişafına səbəb ola bilər. Bu, qaraciyər sirrozu və ya qaraciyər xərçənginin inkişaf riskini artırır.

Qaraciyər Sirrozu

Qaraciyər sirrozu, qaraciyərin zədələnməsi nəticəsində yaranan ciddi bir vəziyyətdir. Bu vəziyyət, qaraciyərin funksiyasının ciddi şəkildə pozulmasına səbəb ola bilər.

Qaraciyər Xərçəngi

Hepatit B infeksiyası, uzun müddət davam etdikdə, qaraciyər xərçənginin inkişaf riskini artırır. Bu, hepatit B virusunun qaraciyərdə yaratdığı iltihab və zədələnmələrin nəticəsi ola bilər.

Hepatit B-nin Profilaktikası

Hepatit B-nin qarşısını almaq üçün bir sıra profilaktik tədbirlər mövcuddur:

Vaksinasiya

Hepatit B üçün vaksin, infeksiyanın qarşısını almaq üçün ən effektiv yoldur. Vaksin, adətən, üç doza şəklində tətbiq olunur və immun sistemini gücləndirir. Vaksinasiya, xüsusilə aşağıdakı insanlar üçün vacibdir:

  • Sağlamlıq işçiləri: Tibb işçiləri və infeksiya riski olan digər peşə sahibləri.
  • İnfeksiya riski olan qruplar: İnfuziya yolu ilə narkotik istifadə edənlər, cinsi əlaqələrdə risk altında olanlar.
  • Yeni doğulmuşlar: İnfeksiyalı anadan doğulan uşaqlar.

Sanitariya və Gigiyena

Yaxşı sanitariya və gigiyena vərdişləri, hepatit B-nin yayılmasını önləməyə kömək edir. Çirklənmiş qidalardan və içməli sudan qaçmaq, düzgün qida hazırlığı və əl yumaq vacibdir.

Cinsi Təhlükəsizlik

Cinsi əlaqə zamanı qoruyucu vasitələrdən istifadə etmək, hepatit B-nin yayılmasını önləməyə kömək edir.

İnfeksiya İdarəsi

İnfeksiya yayılmasının qarşısını almaq üçün infeksiyalı şəxslərlə təmasdan qaçmaq tövsiyə olunur.

Hepatit B, B hepatit virusunun səbəb olduğu infeksion bir xəstəlikdir. Xəstəlik, çirklənmiş qan, bədən mayeləri və cinsi əlaqə yolu ilə yayılır. Hepatit B-nin əlamətləri arasında yorğunluq, iştahsızlıq, sarılıq və mədə-bağırsaq problemləri var. Müalicə, akut və xroniki formalar üçün fərqli yanaşmalar tələb edir. Xroniki hepatit B, antiviral dərmanlar ilə müalicə oluna bilər. Hepatit B-nin qarşısını almaq üçün vaksinasiya, sanitariya və gigiyena, cinsi təhlükəsizlik və infeksiya idarəsi kimi profilaktik tədbirlər vacibdir. Bu xəstəliyin erkən diaqnozu və müalicəsi, uzunmüddətli sağlamlığı qorumaq üçün həyati əhəmiyyət daşıyır.

22.10.2024 14:37
show 40