Ərkudə nədir? Hansı faydaları var?

Ərkudə (latınca: Arctium lappa) qədim zamanlardan bəri xalq təbabətində istifadə olunan qiymətli bir dərman bitkisidir.
Qlobal.net bildirir ki, xüsusilə kökü və yarpaqları müalicəvi xüsusiyyətləri ilə tanınır. Əsasən mülayim iqlim zonalarında yetişən bu bitki, tərkibindəki bioloji aktiv maddələr sayəsində bir çox xəstəliklərə qarşı qoruyucu və müalicəedici təsir göstərir.
1. Qaraciyər və Qan Təmizləyici Təsiri
Ərkudə kökü güclü detoksifikasiyaedici xüsusiyyətə malikdir. Tərkibindəki inulin, tanin, xlorogen turşusu və polisaxaridlər sayəsində qaraciyəri təmizləyir, qanı toksinlərdən azad edir. Bu xüsusiyyətinə görə akne, ekzema və sızanaq kimi dəri problemlərinin müalicəsində də istifadə olunur.
2. Dəri Xəstəliklərinə Qarşı
Ərkudə, antiseptik və iltihabəleyhinə təsiri ilə:
Sızanaq,
Egzema,
Psoriaz,
Dəri qaşınmaları kimi problemlərin yüngülləşməsində təsirlidir.
Ərkudə çayı və ya dəmləməsi dəridəki iltihabları azaldaraq regenerasiyanı sürətləndirir.
3. İmmunitet Sistemini Gücləndirir
Ərkudə orqanizmin təbii müdafiə mexanizmini gücləndirir. Antioksidant maddələrlə zəngin olduğu üçün sərbəst radikalların qarşısını alır, hüceyrə zədələnməsinin qarşısını alır və xərçəngə qarşı qoruyucu təsir göstərə bilər.
4. Həzm Sisteminə Yardım Edir
Ərkudə kökü prebiotik xüsusiyyətə malikdir. Bağırsaq florasının sağlam qalmasına kömək edir və qəbizliyi aradan qaldırır. Mədə-bağırsaq sisteminin funksiyalarını tənzimləyir və həzm prosesini yaxşılaşdırır.
5. Sidikqovucu və Ödqovucu Təsiri
Ərkudə çayı orqanizmdəki artıq suyun və duzların atılmasına kömək edir. Bu, həm böyrəklərin sağlam işləməsinə, həm də ödemlərin azalmasına səbəb olur. Eyni zamanda ödqovucu təsiri ilə həzmə müsbət təsir göstərir.
6. Şəkərli Diabetə Qarşı
Ərkudənin tərkibindəki inulin maddəsi qan şəkərinin səviyyəsini tənzimləməyə yardımçı olur. Bu səbəbdən erkən mərhələdə olan şəkərli diabet xəstələri üçün təbii bir dəstək kimi istifadə edilə bilər (lakin həkim nəzarəti vacibdir).
7. Saç və Saç Dərisinə Faydaları
Ərkudə yağı saç köklərini gücləndirir, saç tökülməsinin qarşısını alır və kəpəyə qarşı effektivdir. Saç dərisində qan dövranını sürətləndirərək sağlam saç uzanmasını təşviq edir.
İstifadə Qaydaları
Ərkudədən istifadə formaları:
Ərkudə dəmləməsi/çayı – gündə 1-2 dəfə içilə bilər.
Ərkudə yağı – saç və dəriyə xaricdən tətbiq olunur.
Toz halında – kapsul və ya qarışım kimi istifadə edilir.
Təzə kök və ya qurudulmuş kök – yeməklərə qatılır və ya qaynadılıb içilir.
Əks Göstərişlər və Ehtiyatlar
Hər bir təbii vasitə kimi əkrudənin də bəzi hallarda əks təsiri ola bilər:
Hamilə və laktasiya dövründə istifadə tövsiyə olunmur.
Alergiyası olan şəxslərdə dəridə qaşınma, qızartı verə bilər.
Diabet dərmanı istifadə edənlər üçün şəkəri salıcı təsirə görə həkimlə məsləhətləşmək vacibdir.
Emin Əzimoğlu