Ən dəhşətli təyyarə qəzaları

Təyyarə qəzaları, aviasiya tarixində ən faciəvi hadisələrdən biri olaraq yadda qalır. İnsan itkiləri, texniki nasazlıqlar və insan səhvləri bu qəzaların əsas səbəbləri arasında yer alır.

Bu məqalədə aviasiya tarixində baş vermiş ən dəhşətli təyyarə qəzalarından bəzilərini araşdıracağıq.

1. Tenerife Faciəsi (1977)

• Hadisə: İki Boeing 747 təyyarəsinin runway-də toqquşması.
• Yeri: Tenerife, İspaniya.
• Qurbanların sayı: 583 nəfər.
• Səbəb: Pis hava şəraiti və idarəetmə mərkəzi ilə əlaqədə yaranan anlaşılmazlıq. Dünyanın ən ölümcül aviasiya qəzası olaraq tanınır.

2. Japan Airlines 123 (1985)

• Hadisə: Boeing 747 təyyarəsinin mexaniki nasazlıq səbəbilə dağa çırpılması.
• Yeri: Ueno Dağı, Yaponiya.
• Qurbanların sayı: 520 nəfər.
• Səbəb: Təmir zamanı səhv edilən təzyiq divarının partlaması. Bu qəza, tək bir təyyarədə ən çox insanın həyatını itirdiyi hadisədir.

3. Charkhi Dadri Toqquşması (1996)

• Hadisə: Saudi Arabian Airlines və Kazakhstan Airlines təyyarələrinin havada toqquşması.
• Yeri: Charkhi Dadri, Hindistan.
• Qurbanların sayı: 349 nəfər.
• Səbəb: Səhv koordinasiya və Kazakhstan Airlines təyyarəsinin təhlükəsizlik hündürlüyünü pozması.

4. Türk Hava Yolları - Ankara Faciəsi (1974)

• Hadisə: McDonnell Douglas DC-10 təyyarəsinin yük qapısının açılması nəticəsində təzyiq azalması və idarəetmənin itirilməsi.
• Yeri: Ermenonville Meşəsi, Fransa.
• Qurbanların sayı: 346 nəfər.
• Səbəb: Təmir səhvləri və təhlükəsizlik standartlarının qeyri-kafi olması.

5. Malaysia Airlines MH370 (2014)

• Hadisə: Təyyarə naməlum səbəblərdən yoxa çıxdı və okeana düşdüyü ehtimal edilir.
• Yeri: Hind Okeanı (dəqiq bilinmir).
• Qurbanların sayı: 239 nəfər.
• Səbəb: Rəsmi açıqlama verilməsə də, texniki nasazlıq və ya insan amili ehtimal edilir. Bu hadisə hələ də müəmma olaraq qalır.

6. Air India Flight 182 (1985)

• Hadisə: Boeing 747 təyyarəsində baş verən partlayış.
• Yeri: Atlantik okeanı üzərində.
• Qurbanların sayı: 329 nəfər.
• Səbəb: Təyyarəyə yerləşdirilən partlayıcı maddə. Terror aktı nəticəsində baş vermiş ən böyük aviasiya qəzalarından biridir.

7. Saudia Flight 163 (1980)

• Hadisə: Təyyarənin kabinəsində yanğın baş verməsi.
• Yeri: Riyad, Səudiyyə Ərəbistanı.
• Qurbanların sayı: 301 nəfər.
• Səbəb: Yanğın sonrası evakuasiyanın gecikməsi. Təyyarə eniş etsə də, bütün sərnişinlər və heyət həyatını itirdi.

. American Airlines Flight 191 (1979)

• Hadisə: McDonnell Douglas DC-10 təyyarəsinin qanad mühərriklərindən birinin qopması və idarəetmənin itirilməsi.
• Yeri: Çikaqo, ABŞ.
• Qurbanların sayı: 273 nəfər.
• Səbəb: Texniki nasazlıq və təmir zamanı standartlara uyğun olmayan prosedurlar.

Təyyarə Qəzalarının Səbəbləri

Təyyarə qəzalarının başlıca səbəbləri arasında aşağıdakılar yer alır:

1. Texniki Nasazlıqlar: Təyyarənin avadanlıqlarında meydana gələn mexaniki problemlər.
2. İnsan Səhvləri: Pilotların, idarəetmə mərkəzinin və ya texniki xidmət heyətinin səhvləri.
3. Pis Hava Şəraiti: Güclü külək, duman və digər əlverişsiz şəraitlər.
4. Terror Aktları: Təyyarəyə hücumlar və ya partlayıcı maddələrin yerləşdirilməsi.
5. Təhlükəsizlik Qaydalırına Uyğunsuzluq: Standartların göz ardı edilməsi.

Təyyarə qəzaları insanlıq üçün böyük itkilərə səbəb olan hadisələrdir. Hər bir qəza dərslər almaq və gələcəkdə bənzər faciələrin qarşısını almaq üçün bir fürsətdir. Təyyarə sənayesində texnologiyanın və təhlükəsizlik standartlarının inkişafı, qəzaların azalmasında mühüm rol oynayır. Bu hadisələr, həm də insanın texnologiya ilə olan əlaqəsini daha yaxşı anlaması üçün vacib xatırlatmalardır.