Elektron siqaret (e-siqaret), nikotini və digər kimyəvi maddələri buxar şəklində qəbul etməyi təmin edən cihazdır.
Qlobal.net xəbər verir ki, E-siqaretlərdə adətən maye formalı nikotin, propilen glikol, qliserin və müxtəlif ləzzət verici maddələr olur. Bu maye cihazın içərisində isidilərək buxara çevrilir və istifadəçi onu inhalasiya edir. E-siqaretlər ənənəvi tütün siqaretlərindən fərqli olaraq yanma prosesi yaratmır və tüstü yerinə buxar buraxırlar. Bu səbəbdən "vaping" termini e-siqaret istifadəsi üçün işlədilir.
Elektron siqaretin zərərləri:
Elektron siqaretlər ənənəvi siqaretlərə nisbətən daha az zərərli hesab olunsa da, yenə də bir sıra sağlamlıq riskləri mövcuddur:
Nikotinə asılılıq: Əksər e-siqaretlər nikotin tərkibli olur. Nikotin güclü asılılıq yaradan bir maddədir və beyin funksiyalarına mənfi təsir edir. Xüsusilə yeniyetmələr üçün bu çox təhlükəlidir, çünki nikotin onların beyin inkişafına mənfi təsir edə bilər.
Ağciyər problemləri: E-siqaret istifadəçiləri arasında müəyyən hallarda "e-siqaret və ya vapingə aid ağciyər zədələnməsi" (EVALI) kimi ciddi tənəffüs xəstəlikləri qeydə alınmışdır. Bu vəziyyət ölümlə nəticələnə bilən ciddi ağciyər zədələnməsinə səbəb ola bilər.
Kimyəvi maddələr: E-siqaretlərdə istifadə olunan bəzi maddələr (propilen glikol, qliserin, ləzzət vericilər) isidildikdə təhlükəli kimyəvi birləşmələrə çevrilə bilər. Bunlar arasında kanserogen (xərçəng yaradan) maddələr də var.
Ürək-damar sistemi zərərləri: Elektron siqaretlərin tərkibindəki nikotin ürək-damar sisteminə mənfi təsir göstərir. O, ürək döyüntüsünü artırır, qan təzyiqini yüksəldir və infarkt riskini artıra bilər.
İmmunitet zəifliyi: E-siqaretlərin ağciyərlərdə iltihab yaradan təsiri var. Bu da immun sistemini zəiflədərək orqanizmin infeksiyalara qarşı müdafiəsini azaldır.
Psixoloji təsirlər: Xüsusilə gənclər arasında elektron siqaretlərin istifadəsi "zərərsiz" bir vərdiş kimi qələmə verilir. Lakin bu, tütün siqaretlərinə keçid riskini artırır və asılılıq inkişafına səbəb ola bilər.
Uzunmüddətli təsirlərin məlum olmaması: Elektron siqaretlərin qısa müddətli zərərləri artıq məlumdur, lakin onların uzunmüddətli təsirləri hələ də tam araşdırılmamışdır. Yəni illərlə e-siqaret çəkməyin sağlamlığa təsiri haqqında məlumatlar hələ də məhduddur.
Nəticədə, elektron siqaret ənənəvi siqaretdən daha az zərərli olsa da, tamamilə zərərsiz hesab olunmur və uzunmüddətli istifadəsi də ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
45
