Elektron siqaretlər (və ya e-siqaretlər) son illərdə ənənəvi siqaretlərin alternativi kimi geniş yayılıb.
Qlobal.net xəbər verir ki, bunlar nikotini inhalasiya yolu ilə qəbul etməyə imkan verən cihazlardır və adətən likvid (maye) şəklində nikotin ehtiva edir. Elektron siqaretlər adi siqaretlərdəki kimi tütün yandırmır, lakin maye buxarlanaraq istifadəçi tərəfindən çəkilir.
Elektron siqaretlərin ziyanları haqqında bir neçə əsas məqam var:
Elektron siqaretlərdə də çox zaman nikotin mövcuddur və nikotin güclü asılılıq yaradan maddədir. Nikotin beynin asılılıq yaradan mərkəzlərini aktivləşdirir və uzunmüddətli istifadədə ciddi nikotin asılılığına səbəb ola bilər.
Elektron siqaretlərdə istifadə olunan mayelər bir çox müxtəlif kimyəvi maddələrdən ibarətdir. Buxar şəklində çəkilən bu kimyəvi maddələr ağciyər toxumasına zərər verə bilər və tənəffüs yolu xəstəlikləri riskini artırır. Xüsusilə, gənc yaşlarda bu cihazların istifadəsi ağciyər inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.
Son illərdə e-siqaretlərə bağlı ciddi ağciyər xəstəlikləri və zədələnmə halları (Vaping Associated Lung Injury - VALI) qeydə alınıb. Bu xəstəliklər bəzən ölümcül nəticələrə gətirib çıxarır.
Elektron siqaretlərin istifadəsi ürək-damar sistemi üçün də təhlükəli ola bilər. Nikotin ürək dərəcəsini və qan təzyiqini artırır, bu da uzun müddətdə ürək xəstəlikləri riskini yüksəldir.
Bəzi elektron siqaretlərdə təhlükəli kimyəvi maddələr, o cümlədən formaldehid, asetaldehid və akrolein kimi zərərli maddələr aşkar edilib. Bu maddələr xərçəng və digər ciddi sağlamlıq problemləri riskini artırır.
Elektron siqaretlər gənclər arasında yayılmaqdadır və bu yaş qrupunda nikotin asılılığının yaranma riski çox yüksəkdir. Gənc yaşlarda nikotinə məruz qalmaq beyin inkişafına zərər verə bilər və uzunmüddətli davranış pozğunluqlarına səbəb ola bilər.
Elektron siqaretlər bəzən ənənəvi siqaretləri tərgitmək üçün istifadə edilir, lakin bu cihazlar da zərərsiz deyil. Onların uzunmüddətli istifadəsi ilə bağlı tədqiqatlar davam edir, lakin ilkin nəticələr sağlamlığa zərərli təsirlərinin olduğunu göstərir.