D vitamini çatışmazlığı orqanizmdə kifayət qədər D vitamininin olmaması vəziyyətidir. D vitamini sümük sağlamlığı, immunitet sistemi və ümumi sağlamlıq üçün vacibdir.

Qlobal.net xəbər verir ki, D vitamini çatışmazlığının səbəbləri aşağıdakılardır:

Qeyri-kafi günəş işığına məruz qalma: Vitamin D dərinin günəş işığına məruz qalması nəticəsində əmələ gəlir. Kifayət qədər günəş işığına məruz qalmayan insanlarda əskiklik riski artır.

Qidalanma: D vitamini ilə zəngin qidaların qeyri-kafi istehlakı (məsələn, yağlı balıq, D vitamini ilə zənginləşdirilmiş süd və dənli bitkilər).

Absorbsiya pozğunluqları: Kron xəstəliyi, çölyak xəstəliyi və kistik fibroz kimi həzm sistemi xəstəlikləri D vitamininin udulmasını azalda bilər.

Böyrək və qaraciyər problemləri: Bu orqanlar D vitaminini aktivləşdirən metabolik proseslərdə iştirak etdiyi üçün disfunksiya çatışmazlığına səbəb ola bilər.

Yaşlanma: Yaşlılarda dərinin D vitamini istehsal etmə qabiliyyəti azalır.

Piylənmə: Bədəndəki yağ D vitamini saxlayır və onu istifadəyə yararsız edir.

D vitamini çatışmayan insanların şikayətləri əsasən saç tökülməsi, sümük-əzələ və oynaq ağrıları, həddindən artıq tərləmə, dəri quruluğu, yorğunluq, halsızlıq, depressiv hallar, immun sistemin zəifləməsi, metabolizmanın zəifləməsidir (çəki verə bilməmək).

Müalicəsi və qarşısının alınması yolları

Günəş işığı: Xüsusilə səhər və günortadan sonrakı saatlarında həftədə bir neçə dəfə 10-30 dəqiqə günəş işığına məruz qalmaq.

Qidalanma: D vitamini ilə zəngin qidaların istehlakı artırılmalıdır. Yağlı balıq (somon, skumbriya), yumurta sarısı, D vitamini ilə zənginləşdirilmiş süd və dənli bitkilər.

Əlavələr: D vitamini əlavələri həkim tövsiyəsi ilə istifadə edilə bilər. Vitamin D3 (xolekalsiferol), ümumiyyətlə, vitamin D2 (erqokalsiferol) ilə müqayisədə üstünlük təşkil edir.

Həyat tərzi dəyişiklikləri: Sağlam həyat tərzinin mənimsənilməsi və piylənmə kimi risk faktorlarının azaldılması.

Riskli qruplar

-yaşlı insanlar

-qara dərili insanlar

-Şimal enliklərində yaşayan insanlar

-Bağlı ərazilərdə işləyənlər

-Əmizdirən analar və onların körpələri

D vitamini çatışmazlığı vaxtında diaqnoz qoyulub müalicə olunmazsa, osteoporoz və raxit kimi ciddi sümük xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Ona görə də mütəmadi olaraq həkim müayinəsindən keçmək və lazım gəldikdə qan analizi etmək vacibdir.