Çili Respublikası Cənubi Amerikanın cənub-qərbində, Sakit Okean sahilində yerləşən bir dövlətdir.
Qlobal.net bildirir ki, ölkə şimaldan cənuba təxminən 4300 km boyunca uzanaraq, dünyanın ən uzun ölkələrindən biri hesab olunur. Şimalda Peru, şimal-şərqdə Boliviya, şərqdə isə Argentina ilə həmsərhəddir. Qərbdə Sakit Okean, cənubda isə Dreyk boğazı ilə əhatə olunmuşdur. Çilinin ümumi sahəsi 756,096.3 kvadrat kilometrdir.
2013-cü il məlumatlarına görə, Çilinin əhalisi təxminən 17.5 milyon nəfərdir. Ölkənin paytaxtı və ən böyük şəhəri Santyaqodur. Rəsmi dil ispan dilidir və əhalinin əksəriyyəti xristianlığın katolik məzhəbinə mənsubdur.
portal.azertag.azÇili, And dağları ilə Sakit Okean arasında yerləşən dar və uzun bir zolaq şəklindədir. Ölkənin coğrafiyası müxtəlifdir: şimalda dünyanın ən quraq yerlərindən biri olan Atakama səhrası, mərkəzdə mülayim iqlimli vadilər və cənubda soyuq və rütubətli Pataqoniya bölgəsi yerləşir. Bu müxtəliflik, Çilinin flora və faunasının zənginliyinə səbəb olmuşdur.
az.wikipedia.orgÇilinin tarixi, ispanların XVI əsrdə bölgəyə gəlməsindən əvvəl yerli Mapuçe xalqının mədəniyyəti ilə başlayır. İspan konkistadorları 1540-cı illərdə Çili ərazisini fəth etməyə başladılar və bölgə İspaniyanın müstəmləkəsinə çevrildi. 1818-ci ildə Çili, İspaniyadan müstəqilliyini elan edərək, öz suveren dövlətini qurdu.
az.vogueindustry.comÇili, Cənubi Amerikanın ən inkişaf etmiş və sabit iqtisadiyyatlarından birinə sahibdir. Ölkə zəngin təbii resursları, xüsusilə mis, litium və digər mədən məhsulları ilə tanınır. Kənd təsərrüfatı sektoru da əhəmiyyətlidir; üzüm, meyvə və dəniz məhsulları ixracatında önəmli yer tutur. Son illərdə turizm də iqtisadiyyatda mühüm rol oynamağa başlamışdır.
Çili, təbii gözəllikləri və tarixi yerləri ilə turistlər üçün cəlbedici bir məkan olaraq tanınır. Əsas turistik məkanlar arasında:
Atakama Səhrası: Dünyanın ən quraq səhralarından biri olan Atakama, unikal landşaftı və astronomik müşahidə mərkəzləri ilə məşhurdur.
Pasxa Adası: Çilinin Sakit Okeandakı uzaq adası olan Pasxa Adası, nəhəng daş heykəlləri (moai) ilə tanınır və UNESCO Dünya İrsi Siyahısına daxildir.
Pataqoniya: Cənubda yerləşən bu bölgə, buzlaqları, dağları və milli parkları ilə təbiət həvəskarları üçün ideal bir məkandır.
Santyaqo: Ölkənin paytaxtı və mədəniyyət mərkəzi olan Santyaqo, muzeyləri, tarixi binaları və canlı şəhər həyatı ilə diqqət çəkir.
Çili mədəniyyəti, yerli Mapuçe xalqının ənənələri ilə ispan təsirlərinin birləşməsindən yaranmışdır. Ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatları Pablo Neruda və Qabriela Mistral kimi yazıçılar dünya miqyasında tanınır. Milli musiqi və rəqslər, xüsusilə cueca, ölkənin mədəni irsinin vacib hissəsidir.
Çili unikal coğrafiyası, zəngin tarixi və mədəniyyəti ilə Cənubi Amerikanın diqqətəlayiq ölkələrindən biridir. Ölkənin müxtəlif təbii mənzərələri və dinamik iqtisadiyyatı, onu həm turistlər, həm də investorlar üçün cəlbedici bir məkan halına gətirir.
Fidan
Qlobal.net
17
