dollar

Fukuşima fəlakəti: Atom Elektrik Stansiyasında nə baş vermişdi?

Yaponiyanı və bütün dünyanı silkələyən Fukişima fəlakəti yəqin yaddaşınıza iz qoyub.

Qlobal.net bildirir ki, 2011-ci il martın 11-də 9.0 bal gücündə zəlzələ o qədər güclü olmuşdur ki, Yerin oxunu dəyişmişdi. Honsyu adasına təsir edən nəhəng sunami 18 min insanın həyatına son qoyub və bəzi yaşayış məntəqələrini xəritədən silmişdi.

Nəhəng dalğalar Fukuşima Atom Elektrik Stansiyasına da dəyib, reaktorları su basıb və böyük fəlakətə səbəb olmuşdur. Radiasiya sızması artdıqca, səlahiyyətlilər təcrid zonalarını genişləndirdi və 150 min insanı bölgədən uzaqlaşdırmışdılar.
Bu müddət ərzində fəlakətin izləri və elektrik stansiyasının xarabalıqları müəyyən qədər təmizlənsə də, radioaktiv sızmanın dəqiq nəticələrinin nədən ibarət olduğu hələlik məlum deyil. Yaxınlıqda yaşayanların əksəriyyəti geri qayıtmayıb. Səlahiyyətlilər Yaponiyaya trilyonlarla yen bahasına başa gələn işin çox uzun müddət davam edəcəyini gözləyirlər.

Atom elektrik stansiyası harada idi?

Fukusima Daiiçi Atom Elektrik Stansiyası Yaponiyanın şərq sahilindəki Okuma şəhərində, paytaxt Tokiodan 220 kilometr şimal-şərqdə yerləşir. Zəlzələ 2011-ci il martın 11-də yerli vaxtla saat 14.46-da  baş vermişdi. Zəlzələnin episentri elektrik stansiyasından 97 km şimalda yerləşən Senday şəhəri olub.
Yerli əhalinin sunaminin sahilə çatmasına qədər şəhəri tərk etməyə 10 dəqiqələri var idi. Zəlzələlər, sunamilər və nüvə sızması səbəbindən yarım milyona yaxın insan evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıb.

Fukuşimada nə baş verdi?
Atom elektrik stansiyasında quraşdırılan sistem zəlzələni aşkar etdiyi üçün nüvə reaktorları avtomatik olaraq sıradan çıxıb. Bununla belə, reaktorların mərkəzi hələ də çox isti olduğundan, fövqəladə hallarda işə salınan dizel generatorları soyuducu mayeni vurmağa davam edirdi. Lakin bir müddət sonra 14 metr hündürlüyündə dalğa Fukusimaya çatıb və dəniz sahilində tikilmiş qoruyucu divarı uçurub və generatorları yıxıb. İşçilər elektrik enerjisini bərpa etmək və soyutma prosesini davam etdirmək üçün göndərilib; Lakin bir müddət sonra həddindən artıq qızan nüvə yanacağı üç reaktorun nüvəsini əridib. Elektrik stansiyasında da kimyəvi partlayışlar olub və binalar dağılıb. Atmosferə və Sakit okeana radioaktiv material sızmağa başladı. Bundan sonra bölgə insanlardan təmizləndi və tədricən genişləndirilən qadağa zonaları elan edildi.

Kim günahkardı?
Fukuşima fəlakətinə görə Tokyo Electric Power (Tepco) şirkəti və hökumət tənqid olunub. Parlamentin araşdırması bunun “texnogen fəlakət” olduğunu müəyyən edib, şirkəti təhlükəsizlik tədbirlərini görməməkdə ittiham edib. 2019-cu ildə Tepco rəhbərləri səhlənkarlıqdan bəraət alıb. 2012-ci ildə baş nazir hökumətin də məsuliyyət daşıdığını etiraf edib, 2017-ci ildə məhkəmə hökuməti kompensasiya ödəməyə məcbur edib.

Səbinə
 
Qlobal.net
16.02.2025 23:32
show 5995