Antibiotiklər bakterial infeksiyaların müalicəsində istifadə olunan dərmanlardır.
Qlobal.net xəbər verir ki, onlar bakteriyaların çoxalmasını dayandırır və ya onları məhv edirlər. Lakin antibiotiklərdən istifadə edərkən onların həm faydaları, həm də potensial zərərləri nəzərə alınmalıdır.
Bakterial infeksiyaların müalicəsi: Antibiotiklər bakteriyaların səbəb olduğu infeksiyaların (məsələn, pnevmoniya, stafilokok infeksiyaları, sidik yolu infeksiyaları) müalicəsində çox təsirli vasitədir. Doğru antibiotik infeksiyanı sürətlə aradan qaldıra bilər və ağırlaşmaların qarşısını ala bilər.
Ciddi infeksiyaların qarşısının alınması: Əgər infeksiya orqanizmdə yayılarsa (septisemiya və ya qan zəhərlənməsi kimi), antibiotiklər həyat qurtarıcı ola bilər. Bu cür hallarda vaxtında istifadə olunan antibiotiklər ölümcül fəsadların qarşısını alır.
Cərrahi müdaxilələr zamanı: Bəzi cərrahi əməliyyatlardan əvvəl və sonra antibiotiklər infeksiyaların qarşısını almaq üçün profilaktik tədbir kimi istifadə edilir. Bu, yaraların sağalmasına kömək edir və cərrahiyyə sonrası infeksiyaları azaldır.
Kənd təsərrüfatı və heyvan müalicəsində: Antibiotiklər heyvanların infeksiyalardan qorunmasında və sağlamlığın qorunmasında da geniş istifadə olunur.
Antibiotik rezistentliyi (davamlılığı): Ən ciddi zərər antibiotiklərin həddindən artıq və ya düzgün olmayan istifadəsindən yaranan antibiotik rezistentliyidir. Bakteriyalar zamanla antibiotiklərə qarşı müqavimət qazanaraq, gələcəkdə bu dərmanların təsirini azalda bilər. Nəticədə, daha əvvəl sadə bir infeksiyaya təsir edən antibiotiklər faydasız ola bilər. Bu problem qlobal sağlamlıq üçün ciddi təhlükə yaradır.
Yan təsirlər: Antibiotiklərin bir çox yan təsirləri ola bilər. Ən çox rast gəlinən yan təsirlərə aşağıdakılar daxildir:
Faydalı bakteriyaların məhv edilməsi: Antibiotiklər yalnız xəstəlik yaradan bakteriyaları deyil, eyni zamanda bədənimizin ehtiyac duyduğu faydalı bakteriyaları da məhv edir. Bu, xüsusən bağırsaq mikroflorasına mənfi təsir göstərə bilər. Faydalı bakteriyaların məhv edilməsi nəticəsində immun sistem zəifləyə bilər və digər sağlamlıq problemləri (məsələn, göbələk infeksiyaları) ortaya çıxa bilər.
İmmunitet sisteminin zəifləməsi: Antibiotiklərin həddindən artıq istifadəsi bədənin özünün infeksiyalarla mübarizə qabiliyyətini azalda bilər. Bu, immun sistemin zəifləməsi və gələcəkdə xəstəliklərə daha meyilli olmaq kimi fəsadlara səbəb ola bilər.
Digər dərmanlarla qarşılıqlı təsirlər: Antibiotiklər bəzən digər dərmanlarla qarşılıqlı təsirə girə bilər və onların effektivliyini azalda bilər və ya əlavə yan təsirlər yarada bilər. Xüsusən, doğuşa nəzarət həbləri, qan durulaşdırıcı dərmanlar və bəzi digər dərmanlar antibiotiklərlə qarşılıqlı təsirdə problem yarada bilər.
Yalnız həkim təyin etdikdə istifadə edin: Antibiotiklər yalnız bakterial infeksiyalar üçün təsirlidir. Viruslar (qrip, soyuqdəymə kimi) səbəbindən yaranan xəstəliklər üçün təsirli deyillər. Buna görə də antibiotiklər yalnız həkim məsləhəti ilə və lazımi hallarda istifadə olunmalıdır.
Tam kursu bitirin: Antibiotik qəbul etdikdən sonra özünüzü daha yaxşı hiss etsəniz belə, təyin olunmuş kursu tamamlamaq vacibdir. Əks halda, bakteriyaların bir hissəsi sağ qalıb yenidən çoxala və daha da güclü ola bilər.
Antibiotikləri yarımçıq saxlamayın və ya başqaları ilə paylaşmayın: Həkim təyinatı olmadan antibiotik qəbul etmək və ya başqa biri ilə paylaşmaq risklidir, çünki bu, yan təsirlərə və antibiotik rezistentliyinə səbəb ola bilər.
Antibiotiklər düzgün və müvafiq şəkildə istifadə olunduqda çox faydalı dərmanlardır, lakin onların həddindən artıq və ya düzgün olmayan istifadəsi ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.