Şəkərin ziyanları – Orqanizm üçün gizli təhlükələr

Şəkərin ziyanları – Orqanizm üçün gizli təhlükələr
Şəkər bir çox insan üçün vazkeçilməz dad mənbəyidir.
Qlobal.net bildirir ki,Çay, tort, desertlər, qazlı içkilər və hazır qidaların əksəriyyəti şəkərlə zəngindir. Lakin şəkərin ləzzətli görünən tərəfinin arxasında sağlamlıq üçün gizli və ciddi təhlükələr dayanır. Həddindən artıq şəkər qəbulu bir çox xroniki xəstəliklərin əsas səbəbi hesab olunur. Bu məqalədə “Şəkərin orqanizmə ziyanları nələrdir?” və “Sağlam həyat üçün şəkəri necə azaltmaq olar?” suallarına cavab tapacaqsınız.
1. Piylənmə və artıq çəki riski
Şəkərli qidalar yüksək kalorili olduğu üçün onların çox istifadəsi bədəndə yağ yığımını artırır. Qazlı içkilər, tortlar və şokoladlar qısa zamanda enerji versə də, orqanizmin bu enerjini sərf etməməsi nəticəsində artıq çəki problemi yaranır. Bu da piylənmə və onunla əlaqəli xəstəliklərə yol açır.
2. Şəkərli diabet (Tip 2)
Uzun müddət çox miqdarda şəkər qəbul etmək insulin müqavimətini artırır. Bu isə orqanizmin qandakı şəkəri lazımi şəkildə tənzimləyə bilməməsinə səbəb olur. Nəticədə 2-ci tip şəkərli diabet riski xeyli yüksəlir. Bu xəstəlik həm görmə, həm də böyrək və sinir sistemində ciddi fəsadlar yarada bilər.
3. Ürək-damar sistemi xəstəlikləri
Şəkərin həddindən artıq istifadəsi xolesterin səviyyəsini artırır, qan təzyiqini yüksəldir və ürək-damar xəstəliklərinin riskini artırır. Qan damarlarının iç divarında yağ yığıntıları yaranaraq infarkt və insult riskini yüksəldə bilər.
4. Dəri problemləri və erkən qocalma
Şəkər dəridə kollagen və elastin adlı zülallara zərər verərək dərinin elastikliyini azaldır. Bu da qırışların erkən yaranması, sızanaqların artması və dərinin solğun görünməsi ilə nəticələnir. Qısacası, şəkər vaxtından əvvəl qocalmanı sürətləndirir.
5. Dişlərin çürüməsi
Şəkər, xüsusilə qazlı içkilər və konfetlər ağızda bakteriyaların çoxalmasına səbəb olur. Bu bakteriyalar şəkəri parçalayaraq turşu ifraz edir və bu da diş minasına zərər verir. Nəticədə diş çürüməsi və diş əti xəstəlikləri yaranır.
6. Bağırsaq mikroflorasının pozulması
Şəkərli qidaların həddindən artıq qəbulu zərərli bakteriyaların çoxalmasına səbəb olur. Bu, bağırsaqlarda balanssızlığa və həzm pozğunluqlarına, immun sisteminin zəifləməsinə yol aça bilər.
7. Asılılıq və psixoloji təsirlər
Şəkər, beyində “mükafat sistemi”ni aktivləşdirərək asılılıq yaradır. Bu, insanı daim şəkərli qidalar yeməyə təşviq edir və nəticədə enerji eniş-çıxışları, əhval dəyişkənliyi və diqqət pozuntuları baş verir. Uzunmüddətli istifadə stress və depressiya riskini də artıra bilər.
Şəkərin zərərlərindən qorunmaq üçün nə etməli?
-
Hazır və qazlı içkilərdən uzaq durun.
-
Şəkəri təbii meyvə və bal ilə əvəz edin.
-
Paketli məhsulların tərkibini yoxlayın – “gizli şəkər”ə diqqət yetirin.
-
Çayı və digər içkiləri az və ya şəkərsiz qəbul etməyə çalışın.
-
Gündəlik şəkər qəbulu 25-30 qramdan çox olmamalıdır (təxminən 5-6 çay qaşığı).
Şəkər həyatımızı şirinləşdirsə də, həddindən artıq istifadəsi bir çox təhlükəli xəstəliklərin səbəbidir. Piylənmə, diabet, ürək xəstəlikləri, dəri və diş problemləri, eləcə də hormonal pozuntular bu “şirin təhlükə”nin nəticələridir. Sağlam həyat tərzi üçün şəkər istifadəsini nəzarətdə saxlamaq, təbii qidalara üstünlük vermək və balanslı qidalanmaq vacibdir.
Fidan
Qlobal.net