Enerji içkilərinin ziyanları – Gənclər üçün təhlükə siqnalı

Son illərdə enerji içkilərinin populyarlığı xüsusilə gənclər arasında artmaqdadır. Lakin bu içkilərin sağlamlıq baxımından yaratdığı təhlükələr bir çox hallarda nəzərə alınmır.

Qlobal.net bildirir ki, enerji içkiləri tərkibindəki yüksək kofein, şəkər və digər stimullaşdırıcı maddələr səbəbindən ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Bu məqalədə enerji içkilərinin zərərləri və onların gənc orqanizmlərə təsiri haqqında ətraflı məlumat verəcəyik.

Enerji içkilərinin tərkibi nədən ibarətdir?

Enerji içkiləri adətən aşağıdakı maddələri ehtiva edir:

• Kofein – Sinir sistemini stimullaşdırır, lakin yüksək dozada ürək döyüntüsünü artırır.

• Şəkər – Yüksək miqdarda şəkər qəbulu artıq çəki və diabet riskini artırır.

• Taurin – Bəzi hallarda sinir sisteminə təsir edir, lakin uzunmüddətli istifadəsi araşdırmalara ehtiyac duyur.

• Guarana və digər bitki ekstraktları – Təbii kofein mənbələridir, amma təsirləri kombinə olunduqda daha güclü ola bilər.

Gənclər üçün təhlükələri nələrdir?

Enerji içkilərinin zərərləri əsasən aşağıdakı sahələrdə özünü göstərir:

1. Ürək-damar sistemi üçün risk

Enerji içkiləri yüksək kofein və şəkər tərkibi ilə ürək döyüntüsünü artırır. Bu isə aritmiya, yüksək təzyiq və hətta qəfil ürək tutması riskini artırır.

2. Yuxu pozuntuları

Enerji içkiləri bədəndə süni oyanıqlıq yaradır. Gənclər bu içkiləri gec saatlarda istifadə etdikdə yuxu ritmini pozur, bu isə fiziki və zehni performansa mənfi təsir edir.

3. Asılılıq və psixoloji təsirlər

Kofeinə qarşı tolerantlıq inkişaf etdikcə gənclər daha çox enerji içkisi istehlak etməyə başlayırlar. Bu isə asılılıq, əsəbilik, depressiya və diqqət pozuntusuna səbəb ola bilər.

4. Qaraciyər və böyrəklərə yük

Həddindən artıq şəkər və süni maddələr bədənə əlavə yük yaradır. Xüsusilə qaraciyər və böyrəklər bu yükü daşımaqda çətinlik çəkə bilər.

Yeniyetmələr və uşaqlar üçün daha təhlükəlidir

Tədqiqatlar göstərir ki, 18 yaşdan aşağı şəxslərin enerji içkiləri qəbul etməsi sağlamlıq baxımından ciddi risklər daşıyır. Bu səbəbdən bir çox ölkələrdə bu içkilərin azyaşlılara satışı qadağan olunmuşdur.

Enerji içkiləri və idman – Riskli kombinə

Bəzi gənclər enerji içkilərini idmandan əvvəl və ya sonra qəbul edirlər. Bu isə bədən üçün çox təhlükəlidir. İdman zamanı ürək onsuz da sürətli işləyir, kofein bu prosesi daha da sürətləndirərək ürək çatışmazlığı riskini artırır.

Sağlam alternativlər hansılardır?

Enerji və diqqəti artırmaq üçün aşağıdakı sağlam alternativlərə üstünlük verə bilərsiniz:

• Təbii meyvə suları

• Yaşıl çay və ya bitki çayları

• Bol su içmək

• Yuxu rejiminə əməl etmək

• Düzgün qidalanma və müntəzəm fiziki aktivlik

Gənclər enerji içkilərindən uzaq durmalıdır

Enerji içkiləri qısa müddətli rahatlıq versə də, uzunmüddətli zərərləri danılmazdır. Gənclərin bu içkilərə aludə olması onların gələcək sağlamlığını təhlükə altına atır. Valideynlər, müəllimlər və səhiyyə qurumları bu barədə maarifləndirmə işlərini artırmalıdır.

Fidan
Qlobal.net